جزوه دست نویس درس ریاضیات کاربردی سطح دکتری دانشگاه آزاد کرج استاد رستمی بشمنی

جزوه دست نویس درس ریاضیات کاربردی سطح دکتری دانشگاه آزاد کرج استاد رستمی بشمنی

به تعداد 45 صفحه pdf

سرفصل های این درس شامل مباحث زیر می باشد

آمار ناپارامتریک - تحلیل مسیر - تحلیل عاملی - تحلیل خوشه ای - تحلیل معادلات ساختاری

 

 

مطابق کتاب تحلیل آماری دکتر محمد بامنی مقدم

تحلیل آماری جلد دوم دکتر عادل آذر

آمار ناپارا متری دکتر جواد بهبودیان

دانلود کتاب مبانی تاریخ اجتماعی ایران - رضا شعبانی- علوم اجتماعی پیام نور -pdf

دانلود کتاب مبانی تاریخ اجتماعی ایران

دانلود کتاب مدارهای الکتریکی 1- تالیف عبدالحمید شیبانی و رحمت الله هوشمند - پیام نور - pdf

دانلود کتاب مدارهای الکتریکی 1

اثر آنتی اکسیدانی عصاره سبوس برنج در پایدار سازی روغن آفتابگردان word

عنوان :

اثر آنتی اکسیدانی عصاره سبوس برنج در پایدار سازی روغن آفتابگردان

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده أ‌

فصل اول: مقدمه2

1- مقدمه3

1-2- روغن آفتابگردان4

1-3- بیان مسأله5

1-4- فرضیه ها5

1-5- اهداف تحقیق6

1-6- هدف کاربردی6

فصل دوم:بررسی منابع7

2- بررسی منابع8

2-1- برنج8

2-1-1- مشخصات گیاهشناسی برنج9

2-1-2- خواص سبوس برنج10

2-1-3- روغن سبوس برنج11

2-1-3-1- خواص درمانی11

2-1-4- خصوصیات و ترکیبات روغن سبوس برنج12

2-2- آفتابگردان13

2-2-1- ترکیب روغن آفتابگردان معمولی14

2-2-1-1- سایر ترکیبات مهم روغن آفتابگردان14

2-2-2- وضعیت تولید و مصرف15

2-2-3- خصوصیات گیاهشناسی15

2-2-4- خصوصیات شیمیایی روغن آفتابگردان معمولی18

2-2-5- خصوصیات فیزیکی روغن آفتابگردان معمولی18

2-3- آنتی اکسیدانها19

2-3-1- مکانیسم عمل آنتیاکسیدانها20

2-3-2- طبقه بندی آنتیاکسیدانها20

2-3-2-1- آنتیاکسیدانهای اولیه یا زنجیر شکن21

2-3-2-2- آنتیاکسیدانهای ثانویه یا ممانعت کننده21

2-3-2-3-آنتیاکسیدانهای سینرژیستی و آنتاگونیستها22

2-3-2-4- آنتیاکسیدانهای گیاهی22

2-3-2-4-1- توکوفرولها22

2-3-2-4-2- کاروتنوئیدها23

2-3-2-4-3- اسیدهای فنلی23

2-3-2-4-4- فلاونوئیدها23

2-3-2-4-5- ترپنوئیدها24

2-3-2-4-6- اسید اسکوربیک24

2-3-2-4-7- سزامول24

2-3-2-4-8- سایر آنتیاکسیدانهای طبیعی25

2-3-2-5- آنتیاکسیدانهای سنتزی25

فصل سوم:مواد و روش ها30

3-1- تهیه عصاره سبوس برنج31

3-2- محاسبه شاخص اکسایش پذیری31

3-3- عدد یدی31

3-4- اندازهگیری ترکیبات توکوفرول31

3-4-1- ترسیم منحنی کالیبراسیون31

3-5- اندازهگیری ترکیبات فنولی33

3-5-1- ترسیم منحنی کالیبراسیون33

3-6- اندازهگیری عدد پراکسید34

3-6-1- ترسیم منحنی کالیبراسیون34

3-6-2-تهیه محلول استاندارد آهن III35

3-6-3- تهیه محلول تیوسیانات آمونیوم35

3-6-4- تهیه محلول آهن II35

3-6-5- اندازه گیری عدد پر اکسید نمونه روغن36

3-8- اندازهگیری مقدار کل ترکیبات قطبی36

3-8-1- آمادهسازی سیلیکاژل36

3-8-2- اندازهگیری مقدار کل ترکیبات قطبی37

3-8-2-1- پر کردن ستون کروماتوگرافی37

3-8-2-2- تهیه و آمادهسازی نمونه و حلال جداسازی37

3-8-2-3- عملیات کروماتوگرافی و محاسبه درصد ترکیبات قطبی کل37

3-10- اندازهگیری عدد کربونیل38

3-10-1- خالص سازی حلال38

3-10-2- محاسبه میزان ترکیبات کربونیل38

3-11- شاخص پایداری اکسایشی39

3-12- تجزیه و تحلیل آماری39

فصل چهارم:نتایج و بحث40

4- نتايج و بحث41

4-1- مشخصات روغن آفتابگردان41

4-2- مشخصات عصاره سبوس برنج‏42

4-3- تغییرات کیفی روغن آفتابگردان طی 60 روز نگهداری در دمای 30 درجه سانتیگراد42

4-3-1- رنگ روغن آفتابگردان42

4-3-2- تغییرات عدد اسیدی روغن آفتابگردان43

4-3-3- تغییرات پایداری اکسایشی روغن آفتابگردان44

4-3-4- تغییرات عدد پراکسید روغن آفتابگردان45

4-4- تغییرات کیفی روغن آفتابگردان طی 24 ساعت حرارت دهی در دمای 180 درجه سانتی گراد (شرایط اکسیداسیون تسریع یافته)47

4-4-1- تغییرات رنگ روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی47

4-4-2- پایداری اکسایشی روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی48

4-4-3- تغییرات ترکیبات قطبی روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی49

4-4-4- تغییرات عدد اسیدی روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی50

4-4-5- تغییرات عدد دی ان مزدوج روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی51

4-4-6- تغییرات عدد عدد کربونیل روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی52

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات54

5-1- نتیجه گیری55

5-2- پیشنهادات پژوهشی55

فصل ششم:منابع57

منابع58

 

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 2-1- تولید برنج کشور (میلیون تن)8

جدول4-1- مشخصات روغن آفتابگردان41

جدول 4-2- مشخصات عصاره مورد استفاده42

 

فهرست تصاویر

عنوان صفحه

شکل 2-1- ساختمان بتا کاروتن23

شکل 2-2- شکل ساختاری TBHQ25

شکل 2-3- شکل ساختاری BHA و BHT26

نمودار 3-1- منحنی کالیبراسیون میزان آلفا توکوفرول در برابر میزان جذب خوانده شده در طول موج 520 نانومتر32

نمودار 3-3- منحنی کالیبراسیون غلظت آهن IIIدر برابر جذب خوانده شده در طول موج 500 نانومتر35

شکل 4-1- تغییرات رنگ نمونههای روغن مورد مطالعه طی 60 روز نگهداری در دمای 30 درجه سانتی گراد43

شکل 4-2- تغییرات عدد اسیدی نمونه های روغن مورد مطالعه طی 60 روز نگهداری در دمای 30 درجه سانتی گراد44

شکل 4-3- تغییرات پایداری اکسایشی نمونه های روغن مورد مطالعه طی 60 روز نگهداری در دمای 30 درجه سانتیگراد45

شکل 4-4- تغییرات عدد پراکسید نمونه های روغن مورد مطالعه طی 60 روز نگهداری در دمای 30 درجه سانتی گراد46

شکل 4-5- تغییرات رنگ نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت حرارت دهی در دمای 180 درجه سانتیگراد47

شکل 4-6- تغییرات پایداری اکسایشی نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت حرارت دهی در دمای 180 درجه سانتی گراد48

شکل 4-7- تغییرات ترکیبات قطبی نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت حرارت دهی در دمای 180 درجه سانتی گراد49

شکل 4-8- تغییرات عدد اسیدی نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت نگهداری در دمای 180 درجه سانتی گراد51

شکل 4-9- تغییرات عدد دی ان مزدوج نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت نگهداری در دمای 180 درجه سانتی گراد52

شکل 4-10- تغییرات عدد کربونیل نمونه های روغن مورد مطالعه طی 24 ساعت نگهداری در دمای 180 درجه سانتیگراد53

 

چکیده :

اکسیداسیون روغن ها علاوه بر تغییر ویژگی های ارگانولپتیکی ماده غذایی ، ارزش غذایی و عمر نگهداری روغن ها را کاهش می دهد و به دلیل تولید ترکیبات نامطلوب در روغن برای سلامتی مصرف کنندگان تاثیر سوئی دارند. برای جلوگیری از اکسیداسیون روش های متعددی وجود دارد که یکی از این موارد افزودن موادی به نامآنتی اکسیدان است. امروزه از آنتی اکسیدان های سنتزی همچون TBHQ ،BHT ،BHA واسترهای گالات به همین منظور استفاده می شود، اما با توجه به اینکه آنتی اکسیدان های سنتزی اثرات نامطلوبی همچون اثر جهش زایی و سرطان در بدن انسان دارند ، به تدریج از لیست آنتی اکسیدان های مصرفی حذف می شوند، لذا تهیه و تولید آنتی اکسیدان های طبیعی به عنوان جانشین ضروری می باشد. در این تحقیق ابتدا عصاره گیری از سبوس برنج انجام گرفته و ترکیبات فنولیک و توکوفرولی موجود در عصاره تعیین گردیده و سپس عصاره در دو غلظت 400 PPM و 800 PPM به نمونه روغن آفتابگردان بدون آنتی اکسیدان اضافه شده و سپس نمونه های روغن آفتابگردان فرموله شده با این آنتی اکسیدان طبیعی تحت شرایط دمایی 30 درجه سانتی گراد طی 60 روز ذخیره سازی از نظر پایداری اکسایشی توسط پارامتر های عدد پراکسید ، شاخص پایداری اکسایشی ، عدد اسیدی و شاخص رنگ در دمای ذخیره سازی در زمان های 0،15،30،45،60 با نمونه روغن آفتاب گردان حاوی 100 PPM آنتی اکسیدان سنتتیک TBHQمورد مقایسه قرار گرفتند که نتایج نشان داد غلظت 800 PPM عصاره سبوس برنج در پایدارسازی روغن آفتاب گردان طی مدت زمان نگهداری موثرتر از TBHQ و غلظت 400 PPM عصاره سبوس برنج عمل نموده است که به دلیل مقادیر بالاتر ترکیبات فنولیک و توکوفرولهای موجود درغلظت 800PPM عصاره نسبت به غلظت های کمتر عصاره می باشد. در مرحله بعد روغن آفتابگردان حاوی 800PPM عصاره با نمونه روغن حاوی 100 PPM آنتی اکسیدان سنتتیک TBHQ تحت شرایط دمایی ثابت 180 درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت حرارت داده شدند و در فواصل زمانی 4 ساعت (0،4،8،12،16،24)از نظر پارامتر های پایداری حرارتی ( عدد اسیدی ، عدد کنژوگه ، شاخص پایداری اکسایشی ، شاخص رنگی ، عدد کربونیل و مقدار کل ترکیبات قطبی ) مورد مقایسه قرار گرفتند که نتایج نشان داد که عصاره سبوس برنج با غلظت 800PPM نسبت بهآنتی اکسیدان سنتتیک TBHQ جهت پایداری اکسایشی موثرتر عمل نموده است.

بدین ترتیب می توان سبوس برنج را به عنوان منبع مناسبی برای آنتی اکسیدان های طبیعی معرفی نمود و این اثر را ناشی از ترکیبات توکوفرولی و فنولی موجود در آن دانست.

کلمات کلیدی : عصاره سبوس برنج ، روغن آفتابگردان ، پایداری اکسایشی ، ترکیبات آنتی اکسیدان.

فصل اول

1- مقدمه

امروزه روغن­های گیاهی به دلیل آثار مفیدی چون کاهش کلسترول خون بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به صورت های مختلفی نظیر روغن های سالادی، پخت و پز و سرخ کردنی به رژیم غذایی افراد راه پیدا می­کنند (ماتالگیتو و الخلیفه، 1998). با توجه به تنوع زیاد منابع روغن­های گیاهی، صرفا روغن­های سویا، نخل، کلزا و آفتابگردان به ترتیب6/31، 5/30، 5/15 و 6/8 میلیون تن از مصرف جهانی را به خود اختصاص می دهند.(استیونسون و همکاران، 2007). روشن است که منابع مزبور پاسخگوی تقاضای روز افزون روغن­های گیاهی برای مصارف خانگی و صنعتی نخواهد بود. از این رو، نیاز به کشف و توسعه منابع جدید روغن­های خوراکی همواره احساس می­گردد. روغن­های خوراکی مختلف حائز درجه سیر ناشدگی و ساختار اسید چربی متفاوتی بوده، کیفیت و کمیت ترکیبات غیر تری گلیسریدی آنها با هم متفاوت است. تفاوتهای ساختاری به نوبه خود به تفاوت در ویژگی های فیزیکوشیمیایی و پایداری اکسایشی آنها منجر می­گردد.(کمال الدین، 2006). پایداری حرارتی از جمله مهمترین ویژگی های روغن­های خوراکی در خصوص مصرف و کاربرد آنها در مواد غذایی و سایر فرآورده های تجاری است. (پارکر و همکاران، 2003). بر خلاف روغن­های حیوانی که عمدتا اشباع هستند و براحتی با اکسیژن وارد واکنش نمی­شوند، روغن­های گیاهی کمتر اشباعند و حساسیت بیشتری نسبت به واکنشهای اکسایشی از خود نشان می­دهند (ماتالگیتو و الخلیفه، 1998).

اکسیداسیون چربی ها یکی از اصلی ترین عوامل فساد مواد غذایی و تخریب رنگ، طعم، بافت، ارزش تغذیه ای و افزایش خطر سلامتی و ضایعات اقتصادی است.( هالی ول ،گوتریدج، 1999)

مطالعات نشان می دهد که دلیل محافظت آنتی اکسیدان ها از چربی ها احتمالا به خاطر توانایی این ترکیبات در گیرندگی رادیکال های آزاد است. در حقیقت آنتی اکسیدان ها به وسیله واکنش با رادیکال های آزاد قبل از آنکه آنها با اسیدهای چرب واکنش دهند یا به وسیله واکنش دادن با فلزات از اکسیداسیون ممانعت می کنند .(چنگ و همکاران،2003)

به دلایل ذکر شده بیش از 50 سال است که آنتی اکسیدان های سنتزی برای حفظ مواد غذایی بخصوص روغن ها و چربی ها در برابر اکسایش استفاده می شوند.(ایروندی و همکاران،2000)رایج­ترین آنتی اکسیدان­های مورد استفاده در صنایع غذایی BHA (بوتیلید هیدروکسی آنیزول)، BHT (بوتیلید هیدروکسی تولوئن) و TBHQ(ترشیو بوتیل هیدروکینون) می باشند.(ایتو،فوکوشیماو همکاران،2000).این ترکیبات ارزان قیمت بوده و به خوبی در روغن حل می شوند و مدت زمان نگهداری مواد غذایی را افزایش می دهند.اما استفاده از این آنتی اکسیدان های سنتزی بدلیل سمیت آنها و گزارشاتی مبنی بر سرطان زایی و اثر بر فعالیت های آنزیمی کبد محدود شده است (مهدوی،دشپنده،1995)

همچنین این آنتی اکسیدان ها ممکن است باعث ایجاد تومور و پیشرفت فعالیت های تومورهای بدن شوند (بوتروک و همکاران،2000). بنابر این در سال های اخیر تلاش برای شناخت آنتی اکسیدان های طبیعی با منشا گیاهی افزایش یافته است.(زینول و همکاران،2003).آنتی اکسیدان های طبیعی علاوه بر داشتن خصوصیات آنتی اکسیدانی می­توانند در کاهش سرطان ها، بیماری های قلبی و سایر مشکلات حادی که با پیری در ارتباط هستند تاثیر داشته باشند.(هنری و همکاران،2000)

 

1-2- روغن آفتابگردان

روغن آفتابگردان یکی از سالم­ترین روغن­های نباتی بوده و از نظر کاربرد علمی نیز برای مصارف متعدد مناسب است. برای استفاده در سس­های سالاد، محصولات نانوایی، طباخی و سرخ کردن است. نقطه دود روغن در حدود 232/2 درجه سانتی­گراد بوده (بالاتر از سایر روغنهای مشابه) و این یکی از محاسن این روغن برای کاربرد در سرخ کردن مواد غذایی است (مالک، 1379).

روغن آفتابگردان اسیدهای چرب ضروری بدن را فراهم می­کند که پیش ماده هورمون­های مهم از جمله پروستاگلاندین­ها می­باشد و همچنین در کنترل بسیاری از عوامل فیزولوژیکی مانند فشار خون، سطح کلسترول و دستگاه تناسلی نقش دارد.(والسیویک و همکاران، 1997).

رنگ روغن آن زرد روشن و دارای ویتامین­های متعدد و ارزش غذایی فراوان است (اداره کل آمار و اطلاعات وزارت کشاورزی1376.( روغن آفتابگردان بعلت رنگ روشن، طعم شیرین، نقطه دود بالا، پایداری و فقدان بوی نامطبوع از بهترین روغن­ها جهت تهیه مارگارین محسوب می­شود و در آشپزی روغن مناسبی است.) خواجه پور 1373 ، کوچکی 1368)

در روغن آفتابگردان حدود 15 درصد اسیدهای چرب اشباع شده و 85 درصد غیر اشباع هستند. اسیدهای چرب غیراشباع آن شامل اسیدهای چرب دارای یک پیوند غیراشباع (اولئیک) است که هر دو برای سلامتی مفید و در کاهش مقدار کلسترول خون موثرند. چون مقدار اسید لینولنیک (سه اتصال دو گانه) موجود در روغن آفتابگردان کم و در حدود 5/0 درصد است این روغن در مقایسه با روغن های دارای اسید لینولنیک زیاد نظیر سویا، عمر نگهداری بیشتری داشته و برای بهبود پایداری نیازی به هیدروژناسیون قسمتی روغن نبوده، ولی برای تهیه محصولاتی نظیر مارگارین و شورتنینگ (روغن نباتی جامد هیدروژنه) روغن تا حد مورد نیاز هیدروژنه می­شود (مالک، 1379).

بزرگترین کشورهای تولید کننده آفتابگردان در دنیا به ترتیب آرژانتین، روسیه، اکراین، فرانسه، آمریکا و هندوستان هستند (اداره کل آمار و اطلاعات وزارت کشاورزی1376). بیشترین سطح زیر کشت مربوط به روسیه با 4127 هزار هکتار و کمترین 1000 هکتار مربوط به مکزیک می­باشد.

بالاترین میزان عملکرد مربوط به کشور ایتالیا با 2478 کیلوگرم در هکتار و بیشترین مجموع تولید آرژانتین با 5520 هزار تن گزارش شده است.

 

1-3- بیان مسأله

اکسیداسیون روغن­ها علاوه بر تغییر ویژگی­های ارگانولپتیکی ماده غذایی، ارزش غذایی و عمر نگهداری روغن­ها را کاهش می­دهد و به دلیل تولید ترکیبات نامطلوب در روغن برای سلامتی مصرف­کنندگان تاثیر سوئی دارند. از این­رو پایدارسازی روغن­ها تحت شرایط حرارتی و ذخیره­سازی اجتناب ناپذیر است (آدم و همکاران ،2002).روش­های مختلفی برای پایدارسازی روغن کاربرد دارد که یکی از مهم­ترین روش­ها استفاده از آنتی­اکسیدان­ها است. علیرغم این­که آنتی­اکسیدان­های سنتتیک طی فرآیند‏ های حرارتی و شرایط ذخیره­سازی موثر عمل می­کنند اما استفاده نمودن از این آنتی­اکسیدان­ها از جهت امنیت مواد غذایی و سمی بودن بحث برانگیز است.

قوی­ترین آنتی­اکسیدان سنتتیک TBHQ در ژاپن، کانادا و اروپا اجازه مصرف ندارد و BHA نیز از لیست ترکیبات GRAS حذف شده است، بنابراین تحقیق برای آنتی­اکسیدان­های طبیعی به عنوان جایگزینی برای آنتی­اکسیدان­های مصنوعی از اهمیت ویژه­ای برخوردار می­باشد. (آگویلار گارسیا و همکاران، 2007)

از این­رو در این تحقیق منابع طبیعی آنتی­اکسیدانی نسبتا فراوان و ارزان و قابل دسترس از جمله عصاره سبوس برنج به روغن آفتابگردان که یکی از مهم­ترین منابع روغن گیاهی می­باشد و حدود 85 در صد از اسیدهای چرب آن از نوع غیر اشباع (عمدتا اسید لینولئیک) می­باشد، جهت پایداری اضافه می­شود و اثرات پایدارسازی آن در شرایط ذخیره­سازی نسبت به روغن آفتابگردان حاوی آنتی­اکسیدان سنتتیک (TBHQ) مقایسه خواهد شد.

1-4- فرضیه­ها

1-سطوح مختلف غلظت عصاره سبوس برنج، پایداری اکسیداتیو مختلفی را در روغن ایجاد می­کنند.

2-اثر آنتی­اکسیدانی عصاره سبوس برنج در پایدارسازی اکسیداتیو روغن آفتابگردان قابل توجه است.

3-مقادیر کل ترکیبات فنولیک و توکوفرول­ها در عصاره سبوس برنج بالا است.

1-5- اهداف تحقیق

با توجه به مشخص شدن اثرات سوء آنتی­اکسیدان­های سنتتیک که اثرات سمی بر مصرف­کنندگان دارد و فعالیت آنزیم­های کبدی را مختل می­نماید و منجر به ایجاد انواع سرطان­ها می­گردد و در دنیا کاربرد آن­ها در حال محدود شدن است لذا شناسایی آنتی­اکسیدان­ها از منابع قابل دسترس و ارزان و تعیین اثرات پایدارسازی آن­ها بر روی روغن­ها تحت شرایط مختلف جزء مهم اهداف این تحقیق می­باشد. در پایان این تحقیق، بهترین غلظت عصاره سبوس برنج تحت شرایط مختلف ذخیره­سازی و حرارتی معرفی می­گردد.

1-6- هدف کاربردی

- صنایع روغن و چربي­هاي خوراكي

- كليه واحدهايي كه از روغن­هاي نباتي بخصوص براي انجام فرآیند‏‏ حرارتي مواد غذايي استفاده مي­كنند.

 

بررسی و تحلیل انواع صورخیال و کاربرد آن‌ها در شعر عاشورایی معاصر2

چکیده:

تخیّل، توانایی ذهن آدمی در آفرینش جهانی فراواقعی و تازه است، و عناصر صورخیال در شعر عامل اصلی بلاغت و جان‌مایه‌ی هر شعر محسوب می‌شود که تازگی و زیبایی هر شعر، غالباً بستگی به میزان زیبایی و تازگی آن­ها دارد.

قیام عاشورا، قیامی بی‌بدیل و شگرف در طول تاریخ بشریّت است. رخدادی که به ­طور ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران با توجه به تغییرات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی مربوط به آن، مورد توجه ویژه‌ی شاعران، بویژه شاعران مذهبی واقع شد، چنان که ایشان توانستند با نگاهی تازه به واقعه‌ی عاشورا، شعر عاشورایی را در ابعاد مختلف قالبی و موضوعی و زیباشناسیک پرورش دهند.

در پایان‌نامه‌ی حاضر، تحلیل بعد زیبا‌شناختی و کاربرد انواع صورخیال در شعر عاشورایی بعد از انقلاب اسلامی با رویکرد به هفت شاعر برگزیده (سید علی موسوی گرمارودی، سید حسن حسینی، قادر طهماسبی (فرید)، احمد عزیزی، علیرضا قزوه، سعید بیابانکی و محمدسعید میرزایی) شیوه و هدف پژوهش است. نتیجه آن‌که تمامی انواع صورخیال با بسامد‌های مختلف در شعر این شاعران نمود یافته است. شاعران با خلق تصاویر استعاری که تشخیص در رأس آن‌ها قرار دارد، حس جنبش و پویایی و سرزندگی را به شعر عاشورایی این دوره بخشیده‌اند. تشبیه، کنایه و مجاز نیز به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. هم‌چنین تصاویر حسی به‌خصوص عناصر طبیعت نسبت به تصاویر عقلی در شعر عاشورایی این شاعران، سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است.

کلمات کلیدی: شعر معاصر، شعر عاشورایی، شاعران برجسته‌ی عاشورایی، صورخیال، نقد بیانی، زیباشناسی شعر.

 

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمات. 1

1-1. طرح تحقیق. 2

موضوع تحقیق. 2

زمینه، سابقه و تاریخچه‌ی موضوع تحقیق. 2

اهداف تحقیق. 7

اهمیت و ارزش تحقیق با تأکید بر کاربرد نتایج آن. 7

فرضیه‌ها یا سؤال‌های ویژه. 8

روش انجام تحقیق. 8

1-2. تصویر و تصویر‌گری. 9

1-3. نگاهی به شعر عاشورایی بعد از انقلاب اسلامی. 15

فصل دوم: بررسی انواع صور خیال در نمونه‌های برجسته‌ی شعر عاشورایی معاصر. 29

2-1. تشبیه. 31

2-1-1. انواع تشبیه به لحاظ وجود یا حذف ارکان. 32

2-1-1-1. تشبیه کامل. 32

2-1-1-2. تشبیه مؤکد. 35

2-1-1-3. تشبیه مجمل. 36

2-1-1-4. تشبیه بلیغ. 37

2-1-1-4-1. اضافه‌ی تشبیهی. 39

2-1-2. انواع تشبیه به اعتبار طرفین آن. 43

2-1-2-1.تشبیه حسی به حسی. 43

2-1-2-2. تشبیه حسی به عقلی. 44

2-1-2-3. تشبیه عقلی به حسی. 45

2-1-2-4. تشبیه عقلی به عقلی. 47

2-1-2-5 .تشبیه خیالی. 47

2-1-3. انواع تشبیه به اعتبار مفرد و مقید و مرکب بودن. 48

2-1-3-1. تشبیه مفرد به مفرد. 48

2-1-3-2. تشبیه مفرد به مقید. 49

2-1-3-3. تشبیه مقید به مقید. 50

2-1-3-4. تشبیه مرکب به مرکب. 50

2-1-3-5. وجه شبه دوگانه یا صنعت استخدام. 51

2-1-4. انواع تشبیه به لحاظ شکل. 52

2-1-4-1. تشبیه جمع. 52

2-1-4-2. تشبیه تسویه. 53

2-1-4-3. تشبیه معکوس. 53

2-1-4-4. تشبیه تفضیل. 54

2-1-4-5.تشبیه مشروط. 55

2-1-5 . تحلیل تصاویر تشبیهی در شعر عاشورایی معاصر. 55

2-1-5-1. تصاویر حسّی. 57

2-1-5-2. تصاویر عقلی. 67

2- 2. استعاره. 70

2-2-1. استعاره مصرحه .. 70

2-2-2. استعاره مکنیه. 74

2-2-3. تحلیل تصاویر استعاری در شعر عاشورایی معاصر. 80

2-2-3-1. تصاویر حسی. 82

2-2-3-2. تصاویر عقلی. 96

2-2-4. نماد. 98

2-2-4-1. نماد‌های عاشورایی در شعر جنگ. 106

2-2-5. حسّامیزی. 111

2-3. مجاز. 113

2-3-1. مجاز جزء از کل. 114

2-3-2. مجاز حال و محل. 115

2-3-3. مجاز به علاقه‌ی جنس. 116

2-4. کنایه. 118

2-4-1. کنایه از موصوف. 118

2-4-2. کنایه از فعل. 121

2-4-3. کنایه از صفت. 123

2-5. بدیع در صورخیال. 124

2-5-1. ایهام. 124

2-5-2. اغراق. 127

2-5-3. پارادوکس. 130

2-5-4. تجاهل العارف. 134

فصل سوم:نتایج و نمودارها. 136

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری. 137

نمودارها. 140

فهرستمنابعومآخذ................................................................................161

 

 

فصل اول:

 

مقدمات

 

1-1. طرح تحقیق

 

موضوع تحقیق:

تحقیق حاضر، به بررسی و تحلیل انواع صورخیال و کاربرد آن‌ها در شعر عاشورایی معاصر می‌پردازد. تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه به عنوان صنایع بیانی و اصلی و ایهام، اغراق، پارادوکس و تجاهل العارف به عنوان چند صنعت بدیعی خیال آفرین، از جمله مباحثی هستند که به تفصیلدر اشعار شاعران عاشورایی مورد بررسی قرار گرفته است. نماد و حسّامیزی نیز به عنوان زیر مجموعه‌ای از بحث استعاره در این پژوهش، مورد بحث واقع شده است. این تحقیق عمدتاً به مباحث بلاغی و میزان به‌کارگیری هریک از آن‌ها و تحلیل عناصر آفریننده‌ی آن‌ها در شعر عاشورایی معاصر اختصاص دارد. محدوده‌ی زمانی این تحقیق مربوط به سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از سال (1357) تا زمان حاضر (1392) است. گستردگی زمان و فراوانی اشعار عاشورایی و شاعران عاشورا‌یی‌سرا در این دوره، رویکرد این پژوهش را به سمت و سوی چند شاعر خاص معطوف کرد تا تجزیه و تحلیل و رسیدن به هدف و نتیجه مقدور شود. سید علی موسوی گرمارودی (1320ه.ش)، قادر طهماسبی (فرید)(1331ه.ش)، سید حسن حسینی (1383-1335ه.ش)، احمد عزیزی (1337ه.ش)، علیرضا قزوه (1342ه.ش)، سعید بیابانکی (1344ه.ش) و محمد­سعید میرزایی (1355ه.ش) هفت شاعر برگزیده‌ی این پژوهش‌اند که آثاری قابل تأمل و در خور اعتنا در حوزه‌ی شعر عاشورایی آفریده‌اند. چنان‌که ملاحظه می‌شود در این منتخب، هم شاعران نخستین سالیان انقلاب اسلامی و هم شاعران جوان‌تر لحاظ شده‌اند تا علاوه بر نشان دادن فراوانی صورخیال در شعر بعد از انقلاب در قیاس با گذشته، سیر تغییر و تحوّل‌ زیبا‌شناختی در شعر عاشورایی، از اوایل انقلاب تا سال‌های اخیر نیز مشخص شود. (برای آشنایی بیشتر با هفت شاعر برگزیده­ی این پژوهش، رجوع کنید به: کاروان شعر عاشورا، ص555 به بعد؛ شرح منظومه­ی ظهر، ص600 به بعد.)

 

زمینه، سابقه و تاریخچه‌ی موضوع تحقیق:

از میان آثاری که در زمینه‌ی شعر عاشورایی تدوین شده‌اند، می‌توان به چند اثر مهم و شاخص اشاره کرد:

1. دانشنامه‌ی شعر عاشورایی تألیف مرضیه‌ی محمدزاده:

این اثر دو جلدیِ یک هزار صفحه‌ای، گردآوری چهارده قرن سروده‌های شاعران عرب و غیر عرب در رثای حسین بن علی u است که با مراجعه‌ی صاحب اثر به بیش از چهارصد منبع فارسی، عربی، شیعی و سنی تدوین گشته است. جلد نخست دربرگیرنده‌ی مختصری از زندگی شاعران عرب و نمونه‌هایی از بهترین اشعار و مرآثی آنان می‌باشد که براساس ادوار تاریخی و به ترتیب زمانی ظهور شاعران صورت پذیرفته است. جلد دوم نیز براساس الگوی جلد اول به شاعران غیر عرب (ایرانی و سایر ملل) اختصاص یافته است. این کتاب با هدف معرفی شاعران عاشورایی از دیرباز تا اکنون تدوین شده است که در نوع خود به حق اثری جامع و قابل است.

2. کاروان شعر عاشورا به قلم محمدعلی مجاهدی:

محمدعلی مجاهدی (پروانه) این کتاب را با پشتوانه‌ی چهل سال مطالعه‌ی دامنه‌دار درباره‌ی ادبیات آیینی به رشته‌ی تحریر درآورده است. نگارنده در این کتاب ابتدا به ذکر انواع تذکره‌های فارسی پرداخته است؛ سپس با ذکر این نکته که هیچ تذکره‌ی مستقلی درباره‌ی شاعران آیینی و به طور خاص شاعران عاشورایی نگاشته نشده است، دست بر قلم می‌برد و انگیزه‌ی خود را از تألیف کتاب پر کردن این خلأ ملموس ذکر می‌کند. این تذکره دارای شش فصل است: فصل اول این اثر با عنوان "سیمای امام حسین u در شعر فارسی" به شاعرانی اختصاص دارد که اثر منظوم مستقلی درباره‌ی شهدای کربلا ندارند، اما با رویکردی کوتاه و گذرا در برخی آثار منظوم خود از این مهم غافل نمانده‌اند. در این بخش نمونه‌هایی از آثار سی و پنج تن از شاعران فارسی زبان از سده‌ی پنجم تا سده‌ی سیزدهم ارائه شده است. نویسنده، فصل دوم را با عنوان "معرفی منظومه‌های عاشورایی دور از دسترس و آفرینندگان آن‌ها" به رشته‌ی تحریر درآورده است و بیش از هشتاد منظومه‌ی نادر عاشورایی که اغلب آن‌ها به زیور طبع آراسته نشده را معرفی می‌کند. مجاهدی در فصل سوم به نقل اشعاری می‌پردازد که بیشتر در مقاتل فارسی یافت می‌شود و نام سرایندگان آن‌ها مشخص نیست. در فصل چهارم با عنوان "چهره‌های آشنای شعر عاشورا"، به معرفی شاعرانی پرداخته است که از سده‌ی چهارم تا نیمه‌ی اول سده‌ی سیزدهم در ایران و سایر کشور‌های اسلامی می‌زیسته‌اند و آثار مستقلی در حوزه‌ی شعر عاشورا رقم زده‌اند. در فصل پنجم این تذکره، رویه‌ای که در بخش چهارم اعمال شده، ادامه پیدا کرده است و به شرح احوال و آثار عاشورایی پنجاه و یک تن از شاعران فارسی زبان اختصاص یافته که در مقطع زمانی نیمه‌ی دوم سده‌ی سیزدهم تا پایان سده‌ی چهاردهم زندگی می‌کرده‌اند. در فصل ششم نیز نویسنده، به شعر عاشورایی معاصر نظر می‌کند و به شرح احوال و نقل آثار منتخبی از عاشورایی سرایان معاصر می‌پردازد.

3. شکوه شعر عاشورا در زبان فارسی به قلم محمدعلی مجاهدی:

نگارنده در این کتاب، از کم و کیف عاشورا و جایگاه آن در شعر فارسی سخن می‌گوید و در این راه، مباحث کتاب را با شواهد گوناگونی مشحون می‌سازد. این کتاب در شش فصل تدوین شده است که فصل اول با عنوان "شعر از منظر قرآن و سنّت" به بیان شعر عصر جاهلی، رفتار پیامبر اکرم e و ائمه u با شعر ارزشی و ضد ارزشی ، رجز‌های عاشورایی امام حسین u و اصحاب آن حضرت، و قلمرو شعر آیینی در گستره‌ی زبان فارسی اختصاص یافته است. نویسنده در فصل دوم با عنوان "پیشینه‌ی شعر عاشورا در زبان فارسی" به بررسی نخستین اشعار عاشورایی و معرفی پیشکسوتان شعر عاشورا در زبان فارسی می‌پردازد. او در زیر مجموعه‌ی این فصل هم‌چنین، محتشم را قافله‌سالار شعر عاشورا می‌خواند و صفحاتی را به بحث پیرامون ترکیب‌بند و تأثیر ترکیب‌بند محتشم در شعر عاشورا اختصاص می‌دهد. "سیر تطّور تدریجی شعر عاشورا" عنوان فصل سوم این کتاب است که عوامل دخیل در تطّور ساختاری و محتوایی شعر عاشورا مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم این اثر "علل رویکرد شاعران به مفاهیم ارزشی در دو دهه‌ی اخیر" است که نگارنده، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و هشت سال دفاع مقدّس را به عنوان مهمترین علت‌ها ذکر می‌کند.

بررسی عناصر داستانی در رمان «شوهر آهو خانم» WORD

چكيده

عناصر داستان به طور مستقيم به ديدگاه و نگرش نويسنده به عالم هستي بستگی دارد و بر تحميل هويّت و تشخّص او بر مجموعه ي داستان نقش بسزايي دارد. نقشی که هر یک از این عناصر در داستان می آفریند متفاوت است. امّا آن چه مسلّم است قوّت و ضعف یک اثر به نحوه ی بکارگیری این عناصر برمی گردد و درست آنست که عناصر داستانی بتوانند در کنار هم تفکّر اصلی نویسنده رادراثر بیان کنند.

رمان «شوهر آهو خانم» كه از شاخص ترين و مهم ترين رمان هاي نويسنده است به شيوه ی رمان هاي كلاسيك یعنی رمان های رئالیستی قرن نوزده و پیش از انجام تغییرات نو در داستان پردازی های قرن بیستم نوشته شده است. به این منظور، نویسنده سعی می کند به کمک توصیف، برتمام وجوه داستان به طور مستقیم احاطه داشته باشد. همچنین؛ آنچه در این رمان مورد نظر نویسنده است، پیچیده تر از آن است که بتواند به صورت غیر مستقیم در جریان شخصیت پردازی ها، صحنه پردازی ها، گفت گو، ... به خواننده ارائه دهد از طرفی وفور شخصیت ها و صحنه ها و به تصویر کشیدن آنچه مورد نظر نویسنده است؛ از جامعه، زندگی مردم متوسط و مشکلاتی که این طبقه در زندگی خود متحمل می شدند او را بر آن داشته تا نقش یک (راوی-مفسّر) را ایفا کند و درنهایت هم به موفقیّت چشم گیری دست یابد.

تحقیق پیش رو با هدف تحلیل روایی رمان «شوهرآهو خانم» اثر نویسنده مطرح ومعاصر، علی محمد افغانی انجام شده است.

واژه های کلیدی: شوهرآهوخانم، افغانی، داستان، عناصر داستان، آهو، سیدمیران، هما.

فهرست مطالب

فصل اول : كليات ............................1

1-1 . تعريف مسأله ....................................................2

1-2 . چارچوب نظری تحقیق ..........................3

1 -3.پژوهش‌هاي علمي انجام شده قبلي در ارتباط با پايان‌نامه (بطور مختصر):........................3

1-4 . خلاصه مراحل روش پژوهش ............................4

1-5.حدودپژوهش.............................4

1-6.پرسش های پژوهش............................4

1-7.اهداف پژوهش...............................................4

فصل دوم : چارچوب نظري تحقيق .....................5

2-1. بخش اول : چگونگي پيدايش داستان ............................6

2 -1-1. تعريف داستان ................................................7

2-1-2. انواع داستان ..................8

2-1-2-1. قصه ...................................................8

2-1-2-2. رمانس ..............................................8

2-1-2-3. داستان كوتاه .....................................8

2-1-2-4. رمان ............................9

2-1-3 . مهمترين وجوه اشتراك داستان كوتاه و رمان .................9

2-1- 4 .تفاوت داستان كوتاه و رمان ..............................9

2-1- 5 . تفاوت رمانس و رمان ......................................................................................10

2-1- 6 . پيشينه ي تاريخي رمان ....................................................................................11

2-1-6-1 . ورود رمان به مرحله جديد .....................................................................11

2-1-6-2 . تعريف رمان ..........................................................................................12

2-1- 6-3 . انواع رمان .............................................................................................13

2-1-6-4 . هدف رمان ............................................................................................14

2-2 . بخش دوم : عناصر داستان .....................................................................................15

2-2-1 . پيرنگ ..............................................................................................................15

2-2-1-1 . عناصر ساختاري پيرنگ ................................................................................16

2-2-1-1-1 . گره افكني ............................................................................................17

2-2-1-1-2 . كشمكش ............................................................................................17

2-2-1-1-3 . دروايي / هول و ولا / حالت تعليق ........................................................18

2-2-1-1-4 . بحران .................................................................................................18

2-2-1-1-5 . نقطه ي اوج يا بزنگاه ..........................................................................19

2-2-1-1-6 . گره گشايي .........................................................................................19

2-2-2 . شخصيت و شخصيت پردازي ...........................................................................20

2-2-2-1 . شخصيت ................................................................................................20

2-2-2-2 . انواع شخصيت ........................................................................................21

2-2-2-2-1 .شخصيت ساده ................................................................................22

2-2-2-2-2 . شخصيت جامع ..............................................................................22

2-2-2-2-3 . شخصيت اصلي .............................................................................22

2-2-2-2-4 . شخصيت مخالف...........................................................................22

2-2-2-2-5 . شخصيت مقابل .............................................................................23

2-2-2-2-6 . شخصيت همراز..............................................................................23

2-2-2-2-7 . شخصيت ايستا ...............................................................................23

2-2-2-2-8 . شخصيت پويا ...............................................................................23

2-2-2-2-9 . شخصيت قالبي ..............................................................................23

2-2-2-2-10 . شخصيت قراردادي ......................................................................24

2-2-2-2-11 . شخصيت نوعي ............................................................................24

2-2-2-2-12 . شخصيت تمثيلي ...........................................................................24

2-2-2-2-13 . شخصيت هم جانبه .......................................................................24

2-2-2-3 . شخصيت پردازي.....................................................................................24

2-2-3 .درون مايه .......................................................................................................26

2-2-4 . موضوع ..........................................................................................................27

2-2-5 . گفت و گو .....................................................................................................28

2-2-6 . زاويه ي ديد ...................................................................................................29

2- 2-6-1 . زاويه ديد دروني ..................................................................................30

2-2-6-2 . زاويه ديد بيروني ..................................................................................30

2-2-7. حقيقت مانندي ...............................................................................................31

2-2-8 . صحنه و صحنه پردازي ..................................................................................32

2-2-8-1. انواع صحنه ...........................................................................................32

2-2-8-2 . اجزاي صحنه .......................................................................................32

2-2-8-3 . وظايف صحنه ......................................................................................33

2-2-9 . فضا و رنگ ...................................................................................................33

2-2-10 . لحن ............................................................................................................34

2-2-11. توصیف........................................................................................................35

فصل سوم : شرح احوال و آثار علي محمد افغاني..................................37

3-1 . زندگي نامه(از تولد تا اشتغال)..............................................................................38

3-2 . فعاليت سياسي......................................................................................................39

3-3 . آثار....................................................................................................................40

3-4 . خصائص آثار......................................................................................................42

فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده هاي تحقيق.......................................43

4-1 . در آمدي بر رمان «شوهر آهو خانم » ...................................................................44

4-2 . خلاصه رمان « شوهر آهو خانم» ..........................................................................45

4-3 . عناصر ساختاري داستان در رمان « شوهر آهو خانم »............................................48

4-3-1 . طرح يا پيرنگ ..........................................................................................48

4-3-1-1 . گره افكني .......................................................................................51

4-3-1-2 . كشمكش ........................................................................................51

4-3-1-3 . دروايي/ هول و ولا/ حالت تعليق ......................................................53

4-3-1-4 . بحران .............................................................................................53

4-3-1-5 . نقطه ي اوج ....................................................................................54

4-3-1-6 . گره گشايي .....................................................................................55

4-3-2 . شخصيت اصلی،شخصیت فرعی و شخصيت پردازي در رمان « شوهر آهو خانم » .........................................................................................................................................58

4-3-2-1 . شخصيت اصلي در رمان « شوهر آهو خانم»......................................59

4-3-2-1-1 . سيّد ميران .............................................................................59

4-3-2-1-2 . آهو ......................................................................................59

4-3-2-1-3 . هما .......................................................................................60

4-3-2-2 . شخصيت هاي فرعي در رمان « شوهر آهو خانم».............................61

4-3-2-2-1 . فرزندان سیّد ميران ................................................................61

4-3-2-2-2 . ميرزا نبي ..............................................................................62

4-3-2-2-3 . خورشيد و آقاجان ................................................................62

4-3-2-2-4 . نقره و گل محمد ..................................................................62

4-3-2-2-5 . حسين خان ضربي .................................................................63

4-3-2-2-6 . كربلايي عباس و نازپري .......................................................64

4-3-2-2-7 . صفيه بانو و دخترش حاجيه ...................................................64

4-3-2-3. شخصیت پردازی در رمان «شوهر آهو خانم».......................................65

4-3-3 . درون مايه در رمان « شوهر آهو خانم » ....................................................66

4-3-4 . موضوع در رمان « شوهر آهو خانم » ........................................................67

4-3-5. گفت و گو در رمان « شوهر آهو خانم » ...................................................69

4-3-6 . زاويه ديد در رمان « شوهر آهو خانم » .....................................................71

4-3-7 . حقيقت مانندي در رمان « شوهر آهو خانم » ............................................73

4-3-8 . صحنه و صحنه پردازي در رمان« شوهر آهوخانم» ...................................76

4-3-8-1 . صحنه «فراخ منظر» و « صحنه نمايشي ..............................................78

4-3-9 . فضا و رنگ در رمان « شوهر آهو خانم »...................................................80

4-3-10 . لحن در رمان « شوهر آهو خانم » ...........................................................81

4 -3-11.توصیف دررمان« شوهرآهوخانم».............................................................82

5 : نتیجه گیری........................................................................................................85

منابع و مآخذ............................................................................................................90

چکیده انگلیسی....................................................................................................93

پیشگفتار

در بررسي اهميّت داستان گويي و داستان پردازي مي توان به قدمت آن در زندگي بشر اشاره نمود. به جرأت مي توان گفت تاريخچهی داستان گويي به دوره ي انسان هاي غار نشين باز مي گردد. غارنشينان شب ها هنگام خوردن شكار خویش، وقايع روزانه را براي هم تعريف مي كردند.

با گذشت زمان و با رشد و توسعه جوامع بشري، انسان بيش از پيش به ارزش و اهميّت داستان پي برد و آن را جزيي جدايي ناپذير از فرهنگ و زندگي خود دانست و هرچه جلوتر مي رفت همزمان با توسعه اجتماعي و فرهنگي، آن را به شكل و سياق بهتري می پرداخت و براي ارائه هرچه بهتر و جذاب تر آن قوانيني در نظر می گرفت كه امروزه ما آن ها را بعنوان عناصر داستاني مي شناسيم. امروزه آگاهي از اسلوب نگارش و استفاده بهينه از اين عناصر در داستان، ميزان توانايي نویسنده را در پردازش اثر به نمايش مي گذارد. آفريننده اثر هرچه در بكارگيري اين عناصر دقت بيشتري به عمل آورد، داستاني هنري و استادانه عرضه خواهد داشت.

فصل اول:

کلیّات

1 –تعریف مسأله

نهضت مشروطه در تمام شئون اجتماع، حرکتی بوجود آورد که موجب تحوّلات تازه ای در زمینه های گوناگون شد. از جمله «ادبیّات داستانی» متفاوتی بوجود آورد که هم از نظر شکل و هم از نظر محتوا از ادبیّات داستانی گذشته متفاوت بود. این ادبیّات داستانی، تحت تأثیر ترجمه رمان ها و داستان های کوتاه خارجی رواج یافت و نوشتن داستان به شیوه ی غربی معمول شد. از آن جا که قالبی جدا و محتوایی دیگر داشت، قالب های سنّتی و مرسوم قصّه های قدیمی را به کناری افکند و راهی جدا در پیش گرفت. (میرصادقی، 1382: 183)

این قالب های نو در ابتدا از رواج چندانی برخوردار نبود به مرور زمان، آشنایی نویسندگان با این چارچوب ضرورت یافت و آ ن ها را بر آن داشت تا برای برجسته کردن آثارشان از این قوانین بهره بگیرندو با بکارگیری متفاوت آن، سبک و سیاق خاصّی را به آثارشان بدهند.

این عناصر روایی، ابزارهایی هستند که می توانند سبب رشد و تکامل یک داستان بشوند. هر یک از این عناصر به تنهایی با توجه به نقشی که در داستان دارند، می توانند تأثیر گذار باشند و به پیشبرد داستان کمک کنند. وجود این عناصر موجب می شود که خواننده جذب یک داستان شود و آن را تا انتها دنبال کند. این عناصر شامل: پیرنگ، شخصیت، حقیقت مانندی، درون مایه، موضوع، زاویه ی دید، صحنه، گفت وگو، لحن، فضااست.

از آن جایی که انواع داستان از نظر شکل و محتوا متفاوت هستند عناصر داستانی گفته شده در آن با شدّت و یا ضعف به کار می روند. در رمان، نسبت به انواع دیگر داستان، مجال بیشتری برای پرداختن به این عناصر وجود دارد به همین دلیل جزئیات در آن به طور مفصّل تری بیان می شود؛ به طوری که خواننده احساس می کند که در داستان حضور دارد و آن وقایع برای خودش اتّفاق افتاده و همه چیز برای او قابل لمس می شود.به منظور شناخت شگردها و فنون داستان پردازی های سنّتی و بیان شباهت ها و تفاوت های آن با شیوه های نوین داستان نویسی، در این پژوهش سعی شده ضمن نگاه تحلیلی به شیوه ی داستان پردازی افغانی در رمان «شوهر آهوخانم» به تطبیق این اثر با معیارهای داستان نویسی نوین پرداخته و در حدّ امکان شواهدی براساس آن معیارها ارائه شود.

1-2- چارچوب نظری تحقیق

ادبیّات داستانی در معنای جامع آن به هر روایتی که خصلت ساختگی و ابداعی آن بر جنبه ی تاریخی و واقعی اش غلبه کند، اطلاق می شود. در عرفِ نقد امروز به آثار روایتی منثور، ادبیات داستانی می گویند. هر اثر روایتی منثور خلّاقه ای که با دنیای واقعی ارتباط داشته باشد درحوزه ادبیّات داستانی می گنجد. ادبیّات داستانی شامل: قصّه، رمانس، رمان، داستان کوتاه وآثار وابسته به آن هاست.(میر صادقی،1376 :20)

پایان نامه تشخیص خطای سیم بندی استاتور با آنالیز موجک و شبکه عصبی

پایان نامه تشخیص خطای سیم بندی استاتور با آنالیز موجک و شبکه عصبی

فرمت : PDF قابل کپی کردن و ویرایش

تعداد صفحات : ۱۲۰

در این پایان نامه ابتدا عیوب الکتریکی و مکانیکی در ماشینهای الکتریکی بررسی گردیده و عوامل بـه وجود آورنده و روشهای رفع این عیوب بیان شده است .

به دنبال آن ، به کمک روش تابع سیم پیچـی ماشین شبیه سازی و خطای مورد نظر یعنی خطای سیم بندی اسـتاتور بـه آن اعمـال و نتـایج مـورد بررسی قرار داده شده است.

پارامتر اصلی که برای تشخیص خطا در این پایان نامه استفاده کرده ایـم ، جریان سه فاز استاتور در حالت سالم و خطادار ،تحت بارگذاری های مختلف خواهد بود.

در قسمت بعدی تئوری موجک و همچنین شبکه عصبی مورد بررسی قرار گرفتـه اسـت.

پایان نامه تشخیص خطای سیم بندی استاتور با آنالیز موجک و شبکه عصبی

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

فصل اول

– بررسی انواع خطا در ماشینهای القایی و علل بروز و روشهای تشخیص آنها

– مقدمه

– بررسی انواع تنشهای وارد شونده بر ماشین القایی

– تنشهای موثر در خرابی استاتور

– تنشهای موثر در خرابی روتور

– بررسی عیوب اولیه در ماشینهای القایی

– عیوب الکتریکی اولیه در ماشینهای القایی

– عیوب مکانیکی اولیه در ماشینهای القایی

فصل دوم

– مدلسازی ماشین القایی با استفاده از تئوری تابع سیم پیچ

– تئوری تابع سیم پیچ

– تعریف تابع سیم پیچ

– محاسبه اندوکتانسهای ماشین با استفاده از توابع سیم پیچ

– شبیه سازی ماشین القایی

– معادلات یک ماشین الکتریکی باm سیم پیچ استاتور و n سیم پیچ روتور

– معادلات ولتاژ استاتور

– معادلات ولتاژ روتور

– محاسبه گشتاور الکترومغناطیسی

– معادلات موتور القای سه فاز قفس سنجابی در فضای حالت

– مدلسازی خطای حلقه به حلقه و خطای کلاف به کلاف

پایان نامه تشخیص خطای سیم بندی استاتور با آنالیز موجک و شبکه عصبی

فصل سوم

– آنالیز موجک و تئوری شبکه های عصبی

– تاریخچه موجک ها

– مقدمه ای بر خانواده موجک ها

– موجک هار

– موجک دابیشز

– موجک کوایفلت

– موجک سیملت

– موجک مورلت

– موجک میر

– کاربردهای موجک

– آنالیز فوریه

– آنالیز فوریه زمان-کوتاه

– آنالیز موجک

– تئوری شبکه های عصبی

– مقدمه

– مزایای شبکه عصبی

– اساس شبکه عصبی

– انواع شبکه های عصبی

– آموزش پرسپترونهای چند لایه

فصل چهارم

– روش تشخیص خطای سیم بندی استاتور در ماشین القایی(خطای حلقه به حلقه)

– اعمال تبدیل موجک

– نتایج تحلیل موجک

– ساختار شبکه عصبی

فصل پنجم

– نتیجه گیری و پیشنهادات

– نتیجه گیری

– پیشنهادات

– پیوست ها

– منابع و ماخذ

– فارسی

– منابع لاتین

– چکیده لاتین

 

مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی در شرکت های با مالکیت دولتی و خصوصی WORD

چكيده

در اين تحقيق تلاش گرديده است تا ويژگيهاي فرهنگ سازماني در شرکتهای دولتی در مقايسه با شرکتهاي خصوصي بررسي و جهت ارائه راهکار به مديران بکار گرفته شود. بدين منظور پس از بررسي مباني نظري تحقيق مدل رابینز انتخاب و پرسشنامه تحقيق طراحي و نسبت به جمع آوري اطلاعات از جامعه آماري اقدام گرديد. جامعه آماري متشکل ازشرکتهاي توليدي صنايع سنگين در شهرستان كاشان مي باشد. پس از جمع آوري پرسشنامه ها به تجزيه و تحليل داده ها پرداخته شد.نتايج تحقيق نشان مي دهد که تفاوت معناداري در فرهنگ سازماني شرکتهای دولتی و شركتهاي خصوصي وجود دارد. پس از تجزيه و تحليل بر مبناي ويژگيهاي دهگانه الگوي رابينز مشاهده گرديد که ويژگيهايي از قبيل:ابتکار فردي, هدايت و رهبري, يکپارچگي و الگوي ارتباط در بين اين دونوع شرکت داراي تفاوت معنادار بوده و ويژگيهايي از قبيل: ريسک پذيري, حمايت مديريت, کنترل, هويت, سيستم پاداش, سازش با پديده تعارض داراي تفاوت معنا دار نمي باشد. بطور کلي مي توان نتيجه گيري کردکه فرهنگ سازماني در شرکتهای دولتی بالاتر از شرکتهاي خصوصي مي باشد.

واژه هاي كليدي: فرهنگ سازماني, شرکتهای دولتی, شرکتهای خصوصي

 

فصل اول:

كليات تحقيق

 

1-1 مقدمه

بدون شک دهۀهشتادرابایدآغازتحقیقاتمجددبررويمسئلهفرهنگسازمانیبهشمارآورد. علاقهبراي انجام تحقیقاتبیشتربررويفرهنگسازمانینشأتگرفتهازعواملگوناگونیمیباشد. ازجملهبهاینموارد می تواناشارهکرد: اولاً،دهۀهشتاددهۀآغازجهانیشدنسازمانهاوکسبوکارهامیباشد؛لذابحث هماهنگیبینکارکناناینگونهسازمانها،بحثروزبود. ثانیاً،درایندههمشخصشدکهسطوحمختلف عملکردسازمانرامیتوانبهنوعفرهنگسازمانمرتبطدانست، ثالثاً،فرهنگسازمانیمیتواندبهعنوان منبعیبرايایجادمزیتهايرقابتیپایدارعملکند؛زیرابرخیازفرهنگهابهراحتیقابلتقلیدتوسط رقبا نیستندوهمچنین،ازدلایلدیگرمیتوانبهظهورقدرتاقتصاديوصنعتیژاپنبهمثابۀیکرقیب قابل توجهومهمدربرابرآمریکااشارهکردکهمحققانیکیازدلایلعمدةآنراتفاوتهايفرهنگی بیندوکشور دانستهاند. (گافیوجونز، 2001 ص 3؛کویینوکامرون، 2006 ص16)

دربینرشته هايعلمیمختلفبررويمفهومفرهنگتوافقنظريوجودندارد؛باوجوداین،از دیدگاهسازمانی،فرهنگرابهعنوانیکزنجیرمستحکمتعبیرکردهاندکهموجباتپایداريسازمانرا فراهممیکند.(کورتوچرمک،2007 ص 674؛بیدختی، 1379 ص 7)

نزدیکبهدودههاستکه نظریهپردازانوصاحبنظرانعرصۀسازمانومدیریت،بهویژهصاحبنظرانحوزةرفتارسازمانیو متخصصانتحولسازمانبهطرحموضوعمهمیدرسازمانپرداختهاندکهچندانملموسومحسوس نیست. اینموضوعتوسطصاحبنظرانمعروفینظیروارنبنیس،ادگارشاین،ویلیاماوشیموردنقدو طرحقرارگرفتهوبیشترازهمه،اهمیتآندرکتاب (پیترزواترمن1982, ) تجلی یافتهاست.

لذااینموضوعمهم ((فرهنگسازمانی)) نامگرفتوبیشترباجنبۀغیرماديوغیرملموسدر سازمانشناختهشدودرمقاطعمختلفزمانیموردبررسیومطالعهقرارگرفت.( فانیوحسیننژاد1386 ص61)

عموماًعدمتوجهبهفرهنگسازمانی،باورهاوارزشهايافراداگرمنجربهشکستمطلقسازمانو نرسیدنبهاهدافوچشماندازنشود،حداقلاشکالاتعدیدهايرادرروندحرکتسازمانایجادکردهو انرژيزیاديرابرايحلمعضلاتایجادشدهناشیازرودرروییاهدافپیشبینیشدهبافرهنگرایج سازمانهدرمیدهد. آنگونهکهازشواهدموجودبرمیآید،فرهنگسازمانیپدیدهايپیچیدهمیباشد کهدرعینحالدرتسریعروندپیشرفتودگرگونیسازماننقشبهسزاییدارد. لذازمانیکهسازمانها ازفرهنگسازمانیخودوابعادوشاخصهايآنشناختکافینداشتهباشند،درعملبامشکلات فراوانیهمانندتعارض سازمانی،عدمانسجامسازمانیوکاهشعملکردمواجهمیشوند. بنابراین،شناسایی فرهنگبهمدیرانکمکمیکندتاباآگاهیودیدکاملنسبتبهفضايحاکمبرسازمانازنقاطقوت آناستفادهنمودهوبراينقاط ضعف،تدابیرواقداماتلازمراپیش بینینمایند.

عوامل زیادی در فرهنگ سازمانی نقش ایفا میکنند که شاید یکی از مهمترین این عوامل, نوع مالکیت آن باشد. سنجش اینکه آیا نوع مالکیت و صاحبان سازمان تا چه حد در فرهنگ آن سازمان نقش ایفا میکنند می کنند می تواند حائز اهمیت زیادی باشد. در این تحقیق تلاش می گردد تا مطالعه ای تطبیقی در جهت مقایسه فرهنگ سازمانی در شرکتهای خصوصی و دولتی صورت پذیرد.

دراینپژوهشازمدل رابینز برای بررسی و مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی در این شرکتها استفاده میگردد.

1-2 بیان مسئله تحقیق :

فرهنگسازمانيسيستميازاستنباطيانظاممعناييمشتركياستكهاعضاييكسازمانواجدآن هستند.بگونهاي كهاينويژگيموجبتفكيكدوسازمانازيكديگرميشودبهعبارتديگرفرهنگسازمانيمجموعهايازارزشهاو غالبهايمفروضاستكهافرادسازمانرادردركاعمالقابلقبولوغيرقابلقبولكمك ميكند.

هرسازمانيفرهنگخاصخويشرادارداينفرهنگقوانينوآئين نامههايديرپاينانوشتهراشاملميشود؛زبانخاصياستكهبرقراريارتباطمياناعضاءراتسهيلميكند،معيارهايمشتركمربوطياستدر خصوص جنبههايخطيركاريكهبايدصورتبگيرد،همچنيندركمشتركونظاممعنائيمشتركياستكهاعضاييك سازمانبدانقائلندوآنسازمانراازسازمانهايديگرمتمايزميسازد،ايننظاممعنائيمشتركعبارتستاز ويژگيهايمهميكهسازمانبدانارزشمينهدومارادرفهمفرهنگسازمانيكمكمينمايدتابدانيمكاركنان شرکتهای مورد مطالعه اينويژگيهاراچگونهدركميكنندنهاينكهآنهارادوستدارندياخير؟ در ضمن مسئله اصلی این است که چه تفاوتهایی در این ادراکات در شرکتهای با مالکیت متفاوت وجود دارد. پوشیده نیست که عوامل بسیاری بر فرهنگ یک سازمان تاثیر دارد. مطالعه و مقایسه فرهنگ سازمانی در شرکتهای خصوصی و دولتی می تواند گام مهمی در جهت شناخت شباهتها و تفاوتهای فرهنگ سازمانی در این شرکتها و تلاش جهت یافتن ریشه های آن و ارتقائ فرهنگ این شرکتها گردد.

1-3 ضرورتواهميتتحقیق :

كسيكهبرايچندسازمانكاركردهباشدبهخوبيميداندكههرسازمانيبي همتاست،حتيسازمانهائيكهاز لحاظنوعخدماتياتوليداتشباهتدارندهريكبيهمتاهستند،يكدليلواضحآناستكهسازمانهايمختلفاز افرادمختلفيتشكيلميشوندكهاينافرادازبسياريجهاتبي همتاهستندوتعجب آورنيستكهاينبي همتائيدر خودسازمانهانيزبازتابپيداكند؛ازسويديگردرهرسازمانيمنشكاركنانتغييرمي كند،اعضاءپيرميشوندو سازمانراتركميكنندوافرادجديدجايآنهارامي گيرند،بااينوجودعليرغماينتغييراتخودسازمانها تغييراتشانكنداست،عضوجديدتغييرميكندنهسازمان،پسسازمانها هستيخاصخودرادارند،بيهمتاوجدااز افراديكهآنراتشكيلميدهنداينپايداريسازمانيراچگونهوباچهميتوانتوضيحداد؟درپاسخبايدگفت: تآثير فرهنگسازماني.

فرهنگسازمانييعنيباورها،نگرشها،ارزشهاوانتظاراتيكهاغلباعضايسازماندرآنسهيماند،وقتيكهاين باورهاوارزشهاايجادشدنددوامميآورند،مگراينكهرويدادهاينسبتًاچشمگيرومهماتفاقافتادهوبهتغييرآن بيانجامد،اينارزشهاوباورهاتمامفراگردهاوفعاليتهايسازمانيراتحتتأثيرقرارمي دهند،فرهنگسازمانيغالبًا دراعمالافرادوگروهها،درهنجارهايحاكمبررفتاردرموقعيتهايمختلف،درفلسفهءسازمان،درمقرراتغير رسميو ... بازتابپيداميكند،بنابراينفهمفرهنگسازمانيازلحاظكمكبهتوانائيمادرتوضيحوپيشبينيرفتار افراددرسازمانهاحائزاهميتاست.

مطالعه تطبیقیدرزمينهفرهنگسازماني در شرکتهای خصوصی و دولتی پاسخگوئيبدينسوالاتراهموارميسازدكهكاركنان در سازمانهاخودرا چگونهميبينند؟

آيادر اینسازمانها تفاوت معنی داری دراهدافوانتظاراتعملكردوجود دارديانه؟

آيا در این سازمانها تفاوت معنی داری در پاداش دهی بهنوآوريوابتكاروجود دارد؟در موردتضادچه؟

بنابراينمطالعه تطبیقیفرهنگسازمانيدر شرکتهای مذکور ,کمک می کند تا به ریشه تفاوتها پی برده و تلاش جهت ارائه راهکار مناسب جهت ارتقائ فرهنگ سازمانی به مدیران پیشنهاد گردد.

1-4 اهداف و کاربرد های تحقیق :

بطور کلی هدف از این تحقیق مطالعه تطبیقی در مورد فرهنگ سازمانی در شرکتهای با مالکیت دولتی و خصوصی میباشد.

1-4-1 اهداف اصلی :

شناخت وضعيت فرهنگ سازماني در شركت هاي ذكر شده

مقایسه فرهنگ سازمانی در این شرکتها

1-4-2 اهداف جزئی :

ارائه راه حل به مدیران شرکتها جهت ارتقائ فرهنگ سازمانی

1-5 فرضیات تحقیق:

1-5-1 فرضيه اصلي :

بین نوع مالکیت و فرهنگ سازمانی شرکتهاي خصوصي و دولتي تفاوت معنی داری وجود ندارد.

1-5-2 فرضیه های فرعی:

1. بین نوع مالکیت و سطح ابتكارفردي در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

2. بین نوع مالکیت و ريسكپذيری در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

3. بین نوع مالکیت و هدايت،رهبري در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

4. بین نوع مالکیت و يكپارچگي در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

5. بین نوع مالکیت و حمايتمديريت در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

6. بین نوع مالکیت و كنترل در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

7. بین نوع مالکیت و هويت در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

8. بین نوع مالکیت و سيستمپاداش در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

9. بین نوع مالکیت و سازشباپديدهءتعارض در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

10. بین نوع مالکیت و الگويارتباط در شرکتهاي خصوصي و دولتي اختلاف معنی داری وجود ندارد.

1-6 سوءالاتپژوهشي

دراينپژوهشبمنظوربررسيومطالعهوضعموجودفرهنگدر هر سازمان سوالات پژوهشی زیر در نظر گرفته شده است.

• ابتكارفردي

١ -ازنظركاركنانآنانتاچهحديدركارخودمسئوليت،آزاديعملواستقلالدارند؟

• ريسكپذيري

٢-ازنظركاركنانآنانتاچهحديبهريسكپذيريوجسارتونوآوريترغيبمي شوند؟

• هدايتِرهبري

٣-ازنظركاركنان،مركزتاچهحديبرايآنانهدفهائيكهانتظارميرودراروشنومشخص
مي نمايد؟

• يكپارچگي

٤ -ازنظركاركنانتاچهحديواحدهايدرونمركزبهروشيهماهنگعملمي كنند؟

• حمايتمديريت

٥-ازنظركاركنانتاچهحديمديرانمركزباآنانارتباطبرقراركردهوآنهاراياريياازآنهاحمايتمي كنند؟

• كنترل

٦-ازنظركاركنانتاچهحديمديرانقوانينومقرراتوميزانسرپرستيمستقيمخودرابرافراداعمالميكنند؟

• هويت

٧ -ازنظركاركنانآنانتاچهحديخودرامعرفسازمانمي دانند؟

 

• سيستمپاداش

٨ -ازنظركاركنانتاچهحديتخصيصپاداشدرمركزبراساسشاخصهايعملكردآنانمي باشدنهسابقه

خدمت )ارشديت ( وتبعيض؟

• سازشباپديدهءتعارض

٩ -ازنظركاركنانتاچهحديآنانتشويقميشوندباتعارضبسازندوپذيرايانتقادهايآشكارباشند؟

• الگويارتباط

١٠ -ازنظركاركنانتاچهحديارتباطاتسازمانيدرمركزبهسلسلهمراتباختياراترسميمحدودميشود؟

1-7 قلمروپژوهش :

1-7-1 قلمرومكاني:

این پژوهش در شهرستان کاشان و در جمع شرکتهای صنعتی (صنایع سنگین) با بیش از 100 نفر پرسنل انجام گردید.

تنها شرکت دولتی , شرکت تولید خودرو سایپا کاشان, و شرکتهای دنیای مس,هامون نایزه,ایران غلطک,گالوانیزه و فولاد کویر کاشان بعنوان شرکتهای با مالکیت خصوصی در نظر گفته شده است.

1-7-2 قلمروزماني :

نيمهدومسال1389

1-8 تعريفواژههاواصطلاحات

• مطالعه تطبيقي

مطالعه تطبيقي يكي از روش‌هاي پژوهش كمي و كيفي است كه در آن دو يا چند متغير يا فرايند همگون كه مي‌توانند نمونه‌ها و موارد محسوس يا نامحسوس باشند، بررسي مي‌شوند؛ با اين هدف كه با توصيف و تبيين اشتراك‌ها و اغلب تفاوت‌ها، بتوان آن پديدارها را شناسايي كرد و به تفسيرها و احتمالا تعميم‌هاي تازه دست يافت.

• شرکت دولتی :

تعریف شرکت دولتی مطابق با ماده 4 قانون محاسبات عمومی بشرح زیر است :

شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد شود و یا به حکم قانون یا دادگاه صالح ملی شده و یا مصادره شده و به عنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد و بیش از 50 درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد. هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه‏گذاری شرکتهای دولتی ایجاد شود ، مادام که بیش از پنجاه درصد سهام آن متعلق به شرکتهای دولتی است ، شرکت دولتی تلقی میشود .

بررسی قصه های قرآنی در متون نظم از آغاز تاپایان قرن ششم WORD

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
چکیده:---------
مقدمه:--------
1-خلقت آدم(ع):-----------
2- رانده شدن شیطان:-----
3- گناه آدم و توبه ی او:---------------------------------------
4-ادریس (ع):----------------------------------------------
5-نوح(ع):------------------------------------------------
6-هود(ع)و قوم عاد:------------------------------------------
7-صالح(ع):-----------------------------------------------
8-ابراهیم(ع):----------------------------------------------
9-ابراهیم و نمرود:-------------------------------------------
10-جنگ با خدای ابراهیم و مرگ نمرود:----------------------------
11-اسماعیل(ع) و چشمه ی زمزم:--------------------------------
12-اسحاق(ع):---------------------------------------------
13-یعقوب(ع):---------------------------------------------
14-یوسف(ع):---------------------------------------------
15-یوسف(ع) و زلخیا:----------------------------------------
16-الیاس(ع:-----------------------------------------------
17-قارون و گنج های او:--------------------------------------
18-داود(ع):-----------------------------------------------
19-سلیمان(ع):---------------------------------------------
20- سلیمان و بلقيس ملكه سبا:----------------------------------
21-هاروت و ماروت:-----------------------------------------
22- لوط(ع):-----------------------------------------------
23- فرعون:-----------------------------------------------

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
24-موسی و معجزات او:--------------------------------------
25-شعیب(ع):----------------------------------------------
26- خضر و موسي:------------------------------------------
27-هارون و موسي:-----------------------------------------
28- گوساله ي سامري:----------------------------------------
29-ايوب(ع):----------------------------------------------
30-يونس(ع):----------------------------------------------
31-عزير(ع):-----------------------------------------------
32-زكريا(ع):-----------------------------------------------
33-يحي(ع):-----------------------------------------------
34-نخل خشكيده و روزه ي مريم:--------------------------------
35-رسالت عيسي(ع):-----------------------------------------
36- داستان نزول مائده بر حواريون:-------------------------------
37- به آسمان رفتن عيسي(ع):-----------------------------------
38-لقمان حكيم:--------------------------------------------
39-اصحاب كهف و رقيم:--------------------------------------
40-قوم يأجوج و مأجوج و سدّ ذوالقرنين:---------------------------
41-اصحاب فيل:--------------------------------------------
42-طالوت و جالوت:-----------------------------------------
43-ابي لهب:-----------------------------------------------
44-معراج پيامبر محمّد مصطفي(ص):------------------------------
45-هجرت پيامبر(ص):----------------------------------------
46-جنگ بدر:----------------------------------------------

 

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
47-جنگ حنين:----------------------------------------------
48-جنگ خيبر:-----------------------------------------------
49- غدير خم:------------------------------------------------
50-فدك:--------------------------------------------------
51-نتيجه:--------------------------------------------------
52-جدول:--------------------------------------------------
53-نمودار:--------------------------------------------------
54-منابع:---------------------------------------------------
55-چكيده ي انگليسي:-----------------------------------------

 

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
1-چكيده	4
2-مقدمه	5
3-قصه ي آدم	7
4- قصه ي ابليس	7
5-داستان آزر پدر ابراهيم(ع)	8
6-قصه ي ابراهيم(ع)	9
7-داود(ع)	9
8-قصه ي سليمان1	10
9- هاروت و ماروت	11
10-فرعون	11
11-موسي و معجزات او	11
12-قصه ي عيسي(ع)	12
13-آگاهي گويندگان ايراني از مسيحيت	13
14-افق هاي شعر و انديشه ي سنايي	15
15-فردوسي	16
16-حضرت سليمان (ع) و جمشيد	17
17- نتيجه گيري	19
19- منابع	20

 

چكيده:

با عنايت و توجه به خداوند باري تعالي در اين رساله، قصه هاي قرآني در متون نظم از آغاز تا پايان قرن ششم مورد بررسي قرار گرفته است. بيشترين اشعاري كه از قرآن الهام گرفته شده در قرن ششم هجري مي باشد و به طور صريح مي توان گفت كه به دليل جنگ ها و حمله هاي مغولان به ايران و قتل عام مردم ،عران كه حكم انبياء را در بين مردم دارند براي الهام گيري و ارشاد ظالمان از داستان هاي قرآني و عذاب هايي كه خداوند بر اقوام گذشته نازل مي كرده است در اشعارشان استفاده نموده تا به اين طريق مردم را ارشاد نمايند از جمله داستان هايي كه در اين رساله مذكور است: خلقت آدم، رانده شدن شيطان ، توبه ي آدم ، زندگي پيامبران مانند ادريس، صالح، نوح ،..... زيبايي يوسف و عشق زليخا به او، نابينايي يعقوب ، تبه كاريهاي قوم يأجوج و مأجوج، كشيدن سدّ ذوالقرنين ، عيسي كه مرز روح بخشي و زنده كننده دارد، اعجاز موسي، تسلط سليمان بر باد و ديو و پري صبر و استقامت ايوب، اصحاب فيل و كهف، معراج پيامبر و جنگ هاي او از جمله :حنين، خيبر ، بدر و ... كه بيشتر اشعارشان در اين دوره ي زماني انعكاسي از داستان هاي قرآني مي باشد.

كليد واژه:قصه هاي قرآني، پيامبران، زندگي پيامبران، جنگ هاي پيامبر

 

مقدمه:

همه ي اين حكايات و اخبار انبياء را بر تو بيان مي كنيم تا قلب تو را بر آن قوي و استوار گردانيم و در اين طريق حق بر تو روشن شود و اهل ايمان را پند و عبرت و تذكر باشد.

(هود،آيه 120)

قرآن، قانون زندگي انسانيت و كتاب خواندني و سند حقانيت آئين اسلام است و پيوسته چون خورشيد تابان بر تارك زمان درخشان و بر همه ي مردمان در طول دوران پرتو افكنده است. آنگونه كه بزرگترين هدف قرآن و مربيان الهي، انسان سازي است، بر عاطفه ها و احساسات و بینش انسان ها، تأثير گذار است تا جايي كه وقتي (گوته1) آلماني از قرآن سخن به ميان مي آورد، چنين مي گويد: «اين كتاب تأثير خود را براي هميشه حفظ خواهد كرد.»

يكي از شيوه هاي ارزش يابي شعر شاعران، بررسي و تأمل در انديشه هاي آنها است. از آنجايي كه منشأ و منبع الهام شاعران بسيار متنوع و گسترده است، اين منابع مي تواند اسطوره، تاريخ ، فرهنگ ، قصص، حماسه و هر چيز ديگري باشد. داستان ها و تلميحات از دير باز مورد توجه بشر بوده است.

بديهي است كه سرشت انسان به شنيدن و خواندن سر گذشت و داستان ها رغبت و ميل فراوان دارد و قرآن كريم نخستين كتابي است كه نقل داستان ها و سر گذشت هاي واقعي انسان ها را در تربيت و ارشاد مردم به كار گرفته و در راه هدايت آنها از اين داستان ها بهره برداري كرده است.

يكي از غني ترين منابع الهام شاعران ، زندگي و سر گذشت پيامبران است كه در اشعار خويش گاه در مضمون سازي از آن بهره مي برند و گاه لباس هنربر آن مي پوشانند.

داستان هاي قرآني در ادب فارسي از جايگاه و مقام ويژه اي برخوردار است،چرا كه ايرانيان پيوسته توجه عميق به مذهب داشته اند. تخيل شاعرانه گاه در بهره گيري از داستان هاي قرآني با شگرد تلميح، نمايان مي شود. در اين ميان شاعران قرآن را آبشخور دانسته هاي خود قرارداده و از آن بهره مند شده اند.

در قرن هاي پس از اسلام به خصوص در قرن ششم، به سبب رواج علوم ديني و غلبه ي روحيه ي مذهبي، اشارات و تلميحات قرآني و ديني در آثار شاعران و نويسندگان، فراوان است. هيچ شاعري نيست كه از الفاظ و مفاهيم قرآن كريم و قصص قرآني در شعر خود به وفور استفاده نكرده باشد؛ در اين قرون ادبيات به طرف تزيين و آرايه بندي و هنر نمايي هاي شاعرانه پيش رفت و گونه هاي بهره گيري از قرآن در اين دوره بسيار عادي و طبيعي گرديد.

از آنجا كه تمامي داستان هاي قرآني از يك منظر و به يك شيوه بررسي مي شوند كمتر در فصل بندهاي محدود مي گنجد ما را بر آن داشت تا اين پايان نامه را در يك مقدمه و يك فصل كه خود شامل پنجاه داستان از داستان هاي قرآني را به نگارش در آوريم. و شواهد شعري شاعران از آغاز تا پايان قرن ششم از جمله: رودكي، فرخي سيستاني، منوچهري، انوري، فردوسي، قطران تبريزي، مسعود سعد سلمان، خيام، ابو سعيد ابوالخير، جمال الدين اصفهاني، عمعق بخارايي، باباطاهرعريان،... آثار نظامي(مخزن الاسرار، خسرو شيرين ، ليلي و مجنون، هفت پيكر، اسكندرنامه، شرفنامه و اقبال نامه) سنايي(عقل نامه، عشق نامه، سير العباد الي المعاد، طريق التحقيق و ...)خاقاني و عطار نيشابوري(منطق الطير ،الهي نامه، اسرار نامه) انجام شود.

آنچه مرا بر آن داشت تا به كنكاش علمي در شعر سنتي شاعران از آغاز تا پايان قرن ششم بپردازم نخست انديشه و زبان فخيم شاعران اين دوره و الهام گيري آنها از قرآن مجيد بود. دوم انتخاب استاد راهنماي فرزانه و سترگ و ارجمند آقاي دكتر هوشمند اسفنديار پور كه مطالعه ي گسترده و تخصص وافر در راه شناساندن ادبيات و استفاده از مضمون هاي قرآني در شعر شاعران را به اين سر زمين پر گهر دارد. كه خضر و الياس وار راهنماي اين جانب در وادي سرگشته و بي كران ادبيات بودند كه با قرار دادن وقت ارزشمند خويش، بنده را مرهون بزرگواري هاي خويش نمودند و سوم انتخاب استاد مشاور آقاي دكتر محمّد تقي فاضلي كه با سعه ي صدر همواره پاسخ گوي سؤالات من بوده اند، و مرا در امر اين پژوهش ياري نموده اند.

اهدافي را نيز كه اين پژوهش در پي تحقق بخشيدن به آن گام بر مي دارد، به شرح زير مي باشند:

-معرفي نمونه هايي از داستان هاي قرآني

-تأثير پذيري متون نظم ادبيات فارسي از داستان هاي قرآن مجيد از آغاز تا پايان قرن ششم

آنچه را كه پيش روي ادب دوستان است پيشكش پژوهندگان سر زمين سخن پرور پارسي
مي نمايم.

 

پیشینه و سبک قصه های قرآنی

مختصات شعر عهد غزنوی

از نظر فکری مدح محور اصلی است و در تشبیب قصاید از معشوق و طبیعت هم سخن می رود. تصویر سازی و مضمون آفرینی از«ترک» دیده می شود هم چنین به مسیح-چنان که به زردتشت- در مضمون آفرینی و تشبیه توجه دارند. اشاره به معارف اسلامی در حال افزایش است. مقام معشوق همچنان پست است1

مختصات فکری سبک شعر خراسانی:

1- شعر این دوره شعری شاد و پر نشاط است2- شعری واقع گراست

3- شاعران با معارف پیش از اسلام آشنا هستند 4-معشوق مقام والایی ندارد

5- جنبه های عقلانی و تعادل بر جنبه های احساسی و اغراق چیره است.

6- اشاره به معارف اسلامی و حدیث و قرآن در آن کم است و آن چه هست عمیق نیست.

7- شعر این دوره از پند و اندرز خالی نیست ولی این پندها بیشتر جنبه ی علمی و ساده دارند و یاد آور پند هایی هستند که از بزرگان ایران باستان چون انوشیروان و باقی مانده است . در صورتی که پند های سنایی و خاقانی جنبه ی شرعی و عرفانی دارد و نسبت به پند های این دوره تجریدی و پیچیده است.

شعر قرن ششم:

رواج تصوف و فعالیت صوفیان:

درزمان سامانیان، از صوفیان بزرگ در خراسان خبری نبود و در زمان غزنویان صوفیان تحت فشارهای سیاسی و مذهبی بودند. محمود خود مردی متعصّب بود. خراسان تحت سلطه ی کرّامیان بود که از فرقه های متعصب سنی بودند. در اسرار التوحید آمده است که شیخ ابوسعید ابوالخیر گرفتار این متعصبان بود. او را تکفیر کرده بودند که مردی پیدا شده است که بر منبر قرآن و حدیث نمی گوید، همه بیت و ترانه می گوید و حتی قرار بود او را به دار بیاویزند. از این رو مشایخ صوفیه علیه غزنویان توطئه می کردند. و سلجوقیان را به حمله به خراسان تعریض می نمودند . وقتی سلاجقه روی کار آمدند به ازاء آن سابقه ،به صوفیان امتیازهایی دادند. در اطراف و اکناف خانقاه های متعددی تأسیس شد. صوفیان نخستین بار بعد از شهادت حلاج جرأت یافتند تا افکار خود را آشکارا منتشر سازند و از این رو عرفان وارد ادبیات فارسی شد.

 

 

تأسیس مدارس دینی و رواج معارف اسلامی:

سلجوقیان هم مانند غزنویان برای تثبیت قدرت خود و جنبه ی قانونی (شرعی) دادن به آن ناچار بودند که دست دوستی به سوی خلفای بغداد دراز کنند و از این رو به تأسیس مدارس دینی و ترویج معارف اسلامی پرداختند . هر چه از تاریخ ورود اسلام به ایران دورتر شویم به صورت طبیعی آشنایی مردم با معارف اسلامی و قرآن و تفسیر و حدیث بیشتر شده است. از این رو در شعر این دوره اشاره به آیات و احادیث و تلمیحات اسلامی بیشتر از سابق است.

البته در غالب مدارس که در قرن پنجم به بعد تأسیس شده بود تدریس علوم عقلی ممنوع بود و اهتمام اصلی بر علوم دینی و ادبیات بود. دامنه ی تعصبات مذهبی به همه جا کشیده بود. مثلاً دعوای پیروان حنفیه و شافعیه که از قدیم کم و بیش وجود داشت در این قرن به اوج خود رسید و بسی مدرسه و کتابخانه سوخته شد.

اکثریت شاعران بزرگ قرن ششم به سبک بینابین یا سبک عهد سلجوقی توجه دارند. سنایی نخستین بار به صورت جدّی مطالب عرفانی را در شعر وارد کرد، اما عرفان او بیشتر نزدیک به شرع و اخلاق است. اشاره به آیات و احادیث از مشخصات شعر اوست. لحن قصاید او تا حدودی مخصوص به خود او است و به نظر می رسد که به ناصر خسرو توجه داشته است. طریقه ی عرفانی او که در حقیقت شرع و پند و موعظه است مورد توجه بسیاری از شاعران مخصوصاً نظامی و خاقانی قرار گرفته است.1

استاد فروزان فر می نویسد: «شعر صوفیانه از اواسط قرن چهارم هجری آغاز شده و اشعار ابوالفضل بشربن یاسمین و دیگران که ابو سعید بن ابی الخیر در مجالس خود خوانده و در اسرار التوحید نقل شده و پس از آن در قرن پنجم عبدالله انصاری اشعار زهد مایل به تصوف می سرود.

 

 

خلقت آدم(ع)1

خواست خداوند چنین بود که در روی زمین موجودی بیافریند که نماینده ی او باشد، صفاتش پرتوی از صفا ت پروردگار ، و مقا م و شخصیتش برتر از فرشتگان، خواست او این بود که تمامی زمین و نعمتهایش را در اختیار چنین انسانی بگذارد نیروها ، گنجها،معادن و همه ی امکاناتش را.

چنین موجودی می بایست سهم وافری از عقل و شعور وادراک،واستعداد ویژه داشته باشد که بتواند رهبری و پیشوایی موجودات زمین را بر عهده گیرد. خداوند موجودی را از گل ناچیز آفرید و او را گل سر سبد عالم هستی و شایسته ی مقام خلافت الهی و نماینده ی «الله» در زمین قرار داد. خداوند همه ی حقایق و اسرار الهی را به آدم یاد داد و از او خواست که به فرشتگان تعلیم کند و سپس از فرشتگان خواست بر آدم سجده کنند همه ي آنها بر عظمت و مقام آدم سجده نمودند به جز ابلیس2.

فرخي سيستاني درموردآفرينش آدم ازگل چنين گفته است :

دوستی او را بر آب افکند پنداری خدای مهر او را کردگویی با گل آدم عجین

رودكي دانش را از آغازآفرينش انسان با او عجين مي داند ومي گويد :

تا جهان بود از سر آدم فراز کس نبوداز راه دانش بی نیاز

خاقاني سجده ي تمام فرشتگان را به مقام انسان اين گونه بيان كرده است :

دهر جلال تو دید ایمان آورد و گفت کای ملکوت اسجدوا کادم وقتست هان

عطار نيشابوري در منطق الطيرداستان خلقت آدم وسجده ي فرشتگان وعدم سجده ي شيطان وطوق لعنت تاآخر(مهلت معلوم) برشيطان رادرابيات ذيل بيان كرده است :

گفت ای روحانیان آسمان پیش آدم سجده آرید این زمان

سر نهادند آن همه بر روی خاک لاجرم یک تن ندید آن سر پاک

باز ابلیس آمد و گفت این نفس سجده ای از من نبیند هیچ کس

گفت یا رب مهل ده این بنده را چاره ای کن این ز پا افکنده را

حق تعالی گفت مهلت بر منت طوق لعنت کردم اندر گردنت

نام تو کذاب خواهم زد رقم می بمانی تا قيامت متهم

عطارنيشابوري بازدرمنطق الطيرگويد :

هر چه آورد از عدم حق در وجود جمله افتادند پیشش در سجود

چون رسید آخر به آدم فطرتش در پس صد پرده برد از غیرتش

عطارنيشابوري درالهي نامه گويد :

چون بگشاد اول آدم دیده از فرش نوشته دید او را نام بر عرش

خداوندخميرمايه ي وجودانسان را در چهل صباح سرشت واورادر وجود آورد سنايي غزنوي گويد :

کز برای پخته گشتن کرد آدم را اله در چهل صبح الهی طینت پاکش خمیر

ای خمیرت کرده در چل صبح تأیید اله چون تنورت گرم شد آن به که در بندی فطیر

چون گذشتش زکاف ونون رستی از قل قاف ولام دانشمند

خداوندآدم را به خاطر حضرت محمد (ص) آفريدو سنايي گويد :

صورت احمد ز آدم بد و لیک اندر صفت آدم از احمد پدید آمد چو آصف برخیا

کاف و نون نیست جز نبشته ی ما چیست«کن» سرعت نفوذ قضا

پیش او سجده کرده عالم دون زنده گشته چو مسجد ذوالنّون

سنايي غزنوي درسيرالعباد الي المعاددرمورداين كه خداونددرآغازخلقت اسماءالهي را به آدم آموخت

مي گويد :

چشم وحدت ندیده جسم یکی علم آدم نخوانده اسم یکی

«یفعل الله ما یشاء» از هوش ساخته بنده وار حلقه به گوش

عقل وخرد انسان پرتويي ازنورذات خداوند است وسنايي دركارنامه ي بلخ گويد :

خرد از نور ذات او شد هست زان به ارشاد آدمی پیوست

پشت و رویست دین و عالم را اینت در عقل روح آدم را

خداونددرون انسان راازوجودخودخلق نمودوسجده گاه تمامي فرشتگان كردكه سنايي درطريق التحقيق مي گويد :

باطنت را به لطف خود پرورد ظاهرت قبله ی ملایک کرد

خداوندگنجينه اي پنهان بودوبا خلقت انسان خواست تا شناخته شودغزنوي درسنايي آبادگويد :

حکمتش هفت طاق آینه گون کرد روشن به امر کن فیکون

حکمت از بود خلق معرفتست «کنت کنزاً» بیان این صفت است

بازسنايي غزنوي درعشق نامه مي گويد :

گفت کین جای سجده ی ملیکست خود چه جای ستادن نمکیست

قدسیان را که ساز عشق نبود سازتقديس اگرچه بودچه سود

آدمي راكه هست ذلت خاك ساز عصمت اگرچه نيست چه باك

روح در هر چه بنگرد زان پس نقش معشوق و عشق بیند و بس

این مقامیست کز فنای فنا متحقّق شود بقای بقا

گر ترا چشم معرفت بیناست وجه صانع ز صنع او پیداست

دیده از وجه خوب چشمه ی نور دیده در صنع آیتی مشهور

روح اگر چه نتیجه ی عدم است با قدم گوئیا که هم قدم است

یافته از جلال سبّوحی شرف اختصاص«من روحی»

سنايي غزنوي درعقل نامه هستي انسان راازروح حيواني مي داندوگويد :

از دم روح قدس قوت آرند به ره معده ی تو بسپارند

گر تو هستی ز روح حیوانی به ز حیوانی است انسانی

اميرمعزي درموردخلقت انسان ووجودانسان دربهشت وابليس دشمن آدم وعدم آگا هي انسان ازمقام ومنزلت خوددربهشت وغروروتكبرشيطان كه خودرابرترازآدم مي داند گويد:

تو آدمی و همه خلق چون فریشتگان مخالف تو چو ابلیس خاک راه ولعین

به نور صرف همی ماند و عجب دارم که نور صرف بود«من سلاله من طین»

چو محکم کرد اصل کار آدم به عا لم کرد نسل او فراوان

گر نور تو پیدا شدی از گوهر آدم ابلیس بگفتی که به از نار بود طین

اگر بود سوی طین بازگشت آدمیان عجب مدار که آدم سرشته شد از طین

ز پشت آدم بنمود صورت تو خدای ز غیرت تو شد ابلیس دشمن آدم

گاه آدم را بیاراید به دست لطف خویش تا بهشت از خوبی دیدار او گیرد جمال

تو در سلاله ی آدم ستاره ای بودی هنوز پیکر آدم سلاله و صلصال

سایه ی یزدانی و در سایه ی عدل تواند خلق عالم یک به یک اولاد آدم سر به سر

نار پیش طنين سجود از رشک نور تو نکرد کو همی دانست ایزد نور تو در طین نهاد

حشمت اسلاف او از نام او تا آدمست دولت اعقاب او از فر او تا محشرست

شعاع بخت تو آدمست بر اسلاف لباس جاه تو محشرست بر اعقاب

ز تست نا گه آدم جلالت اسلاف ز تست ناگه محشر سعادت اعقاب

گر آدم از هنرش داشتی به خلد خبر برو نکردی ابلیس کید خویش روا

از طین چو تویی آمد و چون احمد مرسل بر مرکز نورست شرب جوهر طین را

ظهيرالدين فاريابي گويد :

گفتی اندر مزاج آدم خاک لطف ایزد نسیم جان بدمید

نفس کلی برای راتب رزق بی اساس «خلقته بیدی»

چنگ در دامن قضا زده بود کرمت گفت:«الضمان علی»

هرگز نزاید از تو گرانمایه ترگهر زان آب و گل که مایه ی ترکیب آدم است

همه به دعوی عصمت بر آمده چون ملک ولیک بوده چو ابلیس در ازل ملعون

ظهيرالدين فاريابي اراده ي خداوندرادرهستي تما مي موجودات سا طع مي داندوگويد :

شبی به خیمه ابداعیان کن فیکون حدیث زلف تو می رفت و الحدیث شجون

خيام نيشابوري خداوندرا صياد ازل مي داند و انسان راهمچون مرغي مي داندكه راز خلقت و آفرينش موجودات به وجود آدمي را به قضا و سرنوشت مقرون مي داند وگويد :

صیّاد ازل چو دانه در دام نهاد مرغی بگرفت و آدمش نام نهاد

هر نیک و بدی که می رود در عالم خود می کند و بهانه بر عالم نهاد

موجود حقیقی به جز انسان نبود کس منکر او به غیر شیطان نبود

اسرار الهی همه در ذات تو است دریاب که این نکته بس آسان نبود

روحی که منزّه است ز آلایش خاک کس یک قدم از نهاد بیرون ننهاد

چون بنگری از مبتدی و از استاد عجز است به دست هرکه از مادر زاد

ای مرغ عجب ستارگان چنیه ی تست در روز الست عهد دیرینه ی تست

گر جام جهان نمای جویی تو در صندوقی نهاده در سینه ی تست

ای روح در این عالم غربت چونی بی آن همه جایگاه و رتبت چونی

سلطان جهان قدس بودی و امروز از محنت نفس شوم صحبت چونی

محبوب جمال خود به آدم بخشید سّر حرمش به یار محرم بخشید

هر نقد که در خزانه ی عالم بود سلطان به کرم به جز و آدم بخشید

در روز ازل هر آنچه بایست بداد غم خوردن و کوشیدن ما بیهوده ست

کو محرم راز تو بگویم یک دم کز روز نخست خود چه بودست آدم

محنت زده ی سرشته ای از گل غم یک چند جهان بگشت و برداشت قدم

بر لوح قضا نگر که از روز ازل استاد هر آنچه بودنی بود نوشت

ای کوزه گر آهسته اگر هشیاری تا چند کنی بر گل آدم خواری

تا ظّن نبری که من به خود موجودم یا این ره خونخواره به خود پیمودم

چون بود حقیقت من از او موجود من خود که بدم کجا بدم کی بودم

ایزد چو گل وجود ما می آراست دانست ز فعل ما چه بر خواهد خاست

بی حکمتش نیست هر گناهی که مراست پس سوختن قیامت از بهر چه خواست

یا رب تو گلم سرشته ای من چه کنم پشم و قصبم تو رشته ای من چه کنم

هر نیک و بدی که آید از من بوجود خود بر سر من نوشته ای من چه کنم

روزی که شراب عاشقی می دادند در خون جگر زدند پیمانه ی من

اسرار ازل را نه تو دانی و نه من وین حرف معمانه تو خوانی و نه من

هست از پس پرده گفتگوی من و تو چون پرده بر افتد نه تومانی و نه من

مسعودسعدسلمان مي گويد :

ای بار خدایی که ترا یار نباشد در حرمت و در مکرمت از تخمه ی آدم

نه نفس نفیس را چه رنجانی ای نفس تو فخر آدم و حوا

تا آدم و حوا که شدند اصل تناسل هستی ملک و شاه به اجداد و به آبا

وین آدم و حوا سبب اصل تو بودند ای اصل تو فخر و شرف آدم و حوّا

هست بنده نبیره ی آدم در همه چیز اثر کند انساب

گفته ی بدسگال چون ابلیس دور کردم از آن چو خلد جناب

ملک به اصل و به آدم رساند نسبت ملک کراست از ملكان در جهان چنین انساب

خداوندازكسي زاده نشده وكسي هم ازاوزاده نشده است وناصرخسروقبادياني گويد :

آن را که نزادند مرور را و نزاید زی مرد خردمند شما راست گوایید

زيراكه نزاده ست شماراكس وهموار برخاك همي زاده ي زاينده ي بزاييد

انوري مي گويد :

عالم و آدم نبودستند کاندر بدو کار زید از اهل درج شد عمرو از اهل درک

به صفای صفّی حق آدم که سرانبیا و بوالبشرست

اگر نه واسطه ی عقد جنبش و آرام به عدل قاعده ی ملک آدم و حوّا

هر چه ز آب و آتش و خاک و هوای عالمست راستی باید طفیل آب و خاک آدمست

پدر اول آدم آنکه وجود نه ز مادر نه از پدر دارد

عنایتی بدو صلصال، اصل آدم و تو از آن عنایت محضی و آدم از صلصال

چو تو در دور آدم کس ندیدست کریم ابن کریمی تا به آدم

غرض ذات تو بود ارنه نگشتی بنی آدم بکّر منا مکرّم

ای کلک تو پشت ملک عالم وی روز تو عید دور آدم

وقتی که هنوز آسمان طفل آدم به طفیل تو مکرّم

آن روز کافرینش آدم تمام شد شد در ضمان روزی نسلش به نان تو

ذرهّ ای از حلم او گر در گل آدم بدی در میان خلق نا موجود بودی داوری

جمال الدين اصفهاني[1]درمورد اين كه شيطان خود را از سرغرور و تكبر برتر از آدم مي داند گويد:

غرور داده مرا ابلیس را گه «اناخیر» خلاص کرده سیاووش را گه بهتان

اول وآخرهمه چيزخداوندووجودانسان ازخاك ضعيف وسجده برآدم وعطسه ي آدم رادرمخزن الاسرارنظامي چنين منعكس گرديده ومي گويد :

اوّل و آخر به وجود و حیات هست کن و نیست کن کائنات

با جبر وتش که دو عالم کم است اوّل ما و آخر ما یک دم است

کیست در این دیرگه دیر پای کاو«لمن الملک» زند جز خدای

بود و نبود آنچه بلند است و پست باشد و این نیز نباشد که هست

ای همه هستی ز تو پیدا شده خاک ضعیف از تو توانا شده

زیر نشین علمت کائنات ما به تو قادم چو تو قائم به ذات

هستی تو صورت و پیوندنی تو به کس و کس به تو مانند نی

آنچه تغیّر نپذیرد تویی و آن که نمرده ست و نمیرد تویی

ما همه فانّی و بقابس تو را ملک تعالی و تقدّس تو را

جز تو فلک را خم دوران که داد دیگ جسد را نمک جان که داد

ای به ازل بوده و نابوده ما وی به ابد زنده و فرسوده ما

این ده ویران چو اشارت رسید از تو و آدم به عمارت رسید

آدم نو ز خمه در آمد ز پیش تا برد آن گوی به چوگان خویش

«علّم آدم» صفت پاک اوست «خمّر طینه» شرف خاک اوست

طفل چهل روزه ی کژ مژ زبان پیر چهل ساله بر او درس خوان

ز آن به دعاها به وجود آمده جمله ی عالم به سجود آمده

خطبه ی دولت به فصیحتی رسد عطسه ی آدم به مسیحی رسد

معرفتی در گل آدم نماند اهل دلی در همه عالم نماند

نظامي درخسرو و شيرين چنين مي گويد :

خدایا چون گل مار را سرشتی وثیقت نامه ای بر ما نوشتی

تویی کاوّل ز خاکم آفریدی به فضلتم ز آفرینش بر گزیدی

ادیم رخ به خون دیده می شست سهیل خویش را در دیده می جست

ز عشقت سوزم و می سازم از دور که پروانه ندارد طاقت نور

 

کفی گل بر همه روی ز می نیست که بر وی خون چندین آدمی نیست

خدایی کافرینش کرده ی اوست زتن تا جان پدید آورده ا ی اوست

جهان را اولیّن بطن ز می بود زمین را اخرین بطن آدمي بود

خدایی کادمی را سروری داد مرا بر آدمی پیغمبری داد

نظامي درليلي ومجنون گويد :

ای هر چه رمیده و آرمیده در کن فیکون تو آفریده

من گر گهرم و گر سفالم پیرایه ی توست روی مالم

بر صورت من ز روی هستی آرایش آفرین تو بستی

واکنون که نشانه گاه جودم تا باز عدم شود وجودم

این شخص نه آدمی فرشته است کایزد ز کرامتش سرشته است

نظامي درهفت پيكر گويد :

آفریننده ی خز این جود مبدع و آفریدگار وجود

تو نزادیّ و دیگران زادند تو خداییّ و دیگران بادند

جز به حکم تو نیک و بد نکنند هیچ کاری به حکم خود نکنند

ز اولّین گل که آدمی بفشرد صافی او بود و دیگران همه درد

گر کسی پر سدت که دانش پاک ز آدمی خیزد آدمی از خاک

دیده کاو در حجاب نور افتد ز آسمان و فرشته دور افتد

چاشنی گیر آسمان زمی است میزبان فرشته آدمی است

نظامي درشرفنامه خداوند راپديد آورنده ي خلق مي داند :

پدید آور خلق عالم تویی تو ميراني و زنده کن هم تویی

نظامي دراقبال نامه گويد :

تنومند از او جمله ی کائنات بدو زنده هرکس که دارد حیات

همه بودی از بود او هست نام تمام اوست دیگر همه نا تمام

جزو کیست کز خاک آدم سرشت بر آب این چنین نقش داند نوشت

تن آدمی را که خواهد فشرد ندانم که چون باز خواهد سپرد

خلقت حوا ازپهلوي آدم و طينت انسان از نوريدالله ، خاقاني مي گويد :

ترا ز پشتی همت به کف شود ملکت بلي زپهلوي آدم پديد شدحوا

ای ربیع فضل و از تو گشت عالم را شرف وی ربیع فصل واز تو گشت آدم را نما

عطسه ی او آدم است، عطسه ی آدم مسیح اینت خلف کز شرف عطسه ی او بود باب

به سرّ عطسه ی آدم به سنت الحوا به هیکلش که یدالله سرشت از آب و تراب

امید وفا دارم و هیهات که امروز در گوهر آدم بود این گوهر نایاب

کو صدر افاضل گوهر آدم کوکافی دین واسطه ی گوهر انساب

از مصطفی خلیفه و چون آدمی صفی از خود خلیفه کردی خدای گروگرش

انصاف ده که آدم ثانیست مقتفی در طینت است نور یدالله مخمرش

طفلی و طفیل تست آدم خردی و زبون تست عالم

مرا کشت و زادیست در طینت دل که حاجت به حوا و آدم ندارم

گیسوی حوّا شناس پرچم منجوق او عطسه ی آدم شناس شيهه ی یکران او

چون آدم و داود خلیفه تویی از حق حق زی تو پناهد که پناه خلفایی

 

 

 

رانده شدن شیطان

ابلیس از جنس فرشتگان نبود، بلکه او از طایفه ی جن بود که مخلوق مادی است1. انگیزه ی مخالفت او کبر،غرور و تعصب خاصی بود که بر فکر او چیره شد و خود را از آدم برتر دانست و بر او سجده نکرد.

او هنگامی که خود را مطرود دستگاه خداوند دید، طغیان و لجاجت را بیشتر کرد و به جای توبه و بازگشت به سوی خدا و اعتراف به اشتباه ، تنها چیزی که از خدا تقاضا کرد این بود که گفت:«خدایا! مرا تا پایان دنیا مهلت ده، و زنده بگذار2». خداوند تا روز معینی به او مهلت داد و سوگند یاد کرد که همانا مردم را گمراه می کنم. فرمان بیرون رفتن ابلیس از حریم قرب خدا و مقام و منزلت بالا صادر شد، خداوند به او فرمود:

«از این مقام با بد ترین ننگ و عار بیرون رو و با خواری و ذلت فرود آی3»! كه در آثار شاعران اين چنين منعكس گرديده ا ست كه :

نظامي درمخزن الاسرارگويد :

محتسب منع مشو زینهار تا نخوری درهّ ی ابلیس وار

بازنظامي درليلي ومجنون آورده است :

در عصمت این چنین حصاری شیطان رجیم کیست باری

سجده نكردن ابليس وبسته شدن درها ي رحمت برروي شيطان ، نظامي درهفت پيكر مي گويد :

و آن که نا اهل سجده شد سر او قفل بر قفل بسته شد در او

نظامي درشرفنامه گويد :

چو نام تو ام جان نوازی کند به من دیوکی دست بازی کند

سفيدرويي آدم وسيلي رانده شدن شيطان از درگاه خداوند و وسوسه ي شيطان،خاقاني اين گونه گفته است:

آدم از او به برقع حرمت سفید روی شيطان ازاو به سيلي حرمان سيه قفا

عيسي از گفتار نااهلي برآمدبرفلك آدم ازوسواس ناجنسي فرورفت از جنان

شيطان دشمن همه ي انسان ها است كه آدميان رااز راه راست گمراه مي كن ، انوري مي گويد :

تو آدمی و همه دشمنان تو ابلیس تو مهدیی و همه حاسدان تو دجّال

ناصر خسرو قبادياني گويد :

تو اسرار الهی را کجا دانی؟ که تا در تو بود ابلیس با آدم کشیده تیغ در هیجا

مکان نیستی تو نه دنیا نه دین را کمین گاه ابلیس شوم لعینی

چو یک سر معین تو گشتند دیوان وز ابلیس نحس لعین مستعینی

ابلیس عدوست مر ترا زیرا تو آدم اهل و اهل احکامی

در مزرعه ی معصیت و شر چو ابلیس تخم بزه و ، بار بدو برگ و بالی

چون پری جمله بپرّند گه صلح و لیک به گه شّر مر ابلیس لعین را حشرند

دل به حور العین حکمت کی رسد تا نگردد خالي از ديو لعين؟

اين قصّه همه بديد آدم ابليس نيامده ز مادر

در سجده نكردنش چه گويي؟ مجبور بدست يا مخيّر

اي دل و هوش و خرد واده به شيطان رجيم روي بر تافته از رحمت رحمان رحيم

سپس ديو به بي راه چنين چند روي؟ جز كه بي راه نداني نرود ديو رجيم

 

1-gote

1-شميسا ،سيروس،ص57

1–شميسا، سيروس، ص69- 114

1-سوره بقره آيه 30

2- الميزان جلد13

1- حيرت سجادي ، سيدعبدالحميد ص104

1– سوره كهف آيه ي 50

2–سوره اعراف آيه 14

3– مكارم شيرازي ، ناصر ص23

بررسی کتاب کلیله و دمنه WORD

چكيده

کلیله و دمنه یکی از کتاب های مشهور جهان است که از جهات مختلف حائز اهمیت است. این کتاب مانند رودخانه ی عظیمی است که سرزمین های مختلفی را در نوردیده، و متناسب با هر فرهنگ، آداب و ... هر قوم، رنگ و بوی جدیدی به خود گرفته و از طرفی دیگر بعضی از خصوصیات خود را مانند رسوب بر جای گذاشته است. در این رساله به مسأله ی سیاست که علت پیدایش قسمت عمده ی این کتاب بوده پرداخته شده است، در پنجه تنتره (پنچاکیانه) سیاست، به ویژه سیاست عملی در رأس مسائل مطرح شده در این کتاب است. اما در تحریرهای دیگر به ویژه ترجمه ی عربی (ترجمه ی برزویه در دست نیست) سیاست کم رنگ شده است، اما در تحریر نصرالله منشی که موضوع رساله است، سیاست و پرداختن به مسائل آن دوباره اوج می گیرد. نصرالله گاه و بی گاه به مسائل سیاسی گریز می زند و در اکثر مواقع حکایات را سیاسی جلوه می دهد. در ابواب عمده ی این کتاب، هر چند اسامی قهرمانان حکایت بنا به دلایلی از حیوانات انتخاب شده است، اما گویی پادشاهان و وزیرانی هستند که چنین اسامی را بر خود نهاده اند. زیرا تمام رفتار و گفتارشان شبیه انسان هایی است که به این مشاغل مشغولند. نصرالله علاوه بر این مطلب کتاب را به آیات و احادیث و ابیاتی آراسته که بعضاً جنبه ی سیاسی دارند. این مطالب جز در ترجمه نصرالله منشی در دیگر ترجمه ها تقریباً وجود ندارد. اما در پنجه تنتره (پنچاکیانه) کلمات قصاری شبیه به بیت (اشلوک) وجود دارد که از این جهت ترجمه ی نصرالله به آن شباهت بیشتری دارد. هر چند هیچ قرینه ای در دست نیست که نصرالله هنگام ترجمه ی کلیله این کتاب را دیده باشد.

در این رساله سعی شده است مسائل سیاسی که مربوط به پادشاهان ... در ابواب کلیله و دمنه ترجمه منشی وجود داشته استخراج و دسته بندی شود سپس به ترجمه های دیگر این کتاب پنجه تنتره (پنچاکیانه) متن عربی ابن مقفع و داستانهای بیدپای مراجعه شده است، تا ثابت شود که نصرالله در پرداختن به این مسائل تحت تأثیر متن عربی بوده است یا اینکه این مسائل، تراوش ذهن او و متأثر از اوضاع سیاسی و اجتماعی زمان اوست.

 

کلمات کلیدی: سیاست، نصرالله منشی، کلیله و دمنه

 

فصل اول

مقدمه

 

سر چشمه ی کلیله و دمنه

کلیله و دمنه کتابی است که از زمانهای گذشته چه از لحاظ مسائل ادبی و چه از لحاظ مسائل اجتماعی و فکری در بین ملل مختلف مورد توجه بوده است. دکتر سیروس شمیسا درباره ی«کلیله و دمنه» می نویسد: «کلیله و دمنه در طی تاریخ به سه جهت همواره مورد توجه بوده است: یکی از لحاظ فکری که آن را کتاب کیاست وسیاست می دانستند و از این رو مخصوصاً مورد توجه دولتمردان و اصحاب سیاست بوده است. دو دیگر به لحاظ تاریخ نثر فنی چنان که اکثر نویسندگان این سبک به آن نظر داشته اند و از آن نام برده اند و حتی کسانی چون وصّاف الحضره در صدد معارضه با آن برآمده اند و سه دیگر به لحاظ تلخیص و شرح و باز نویسی چنان که قانعی شاعر آن را در قرن هفتم منظوم کرد. و در قرن دهم شیخ ابوالفضل دکنی باز نویسی دیگری از آن کرد و آن را عیار دانش نام نهاد. » ( شمیسا، 1387: 85 ) در مورد تاریخ ترجمه ی این کتاب از عربی به فارسی توسط نصر الله منشی و دیگر ترجمه هایی که از این کتاب صورت گرفتهبهتر است به معرفی اجمالی این کتاب توسط كريم كشاورز رجوع کنیم: «كتاب كليله و دمنه (كرتكا – دمنكا ) در اصل به زبان سانسكريت بوده و در دوران پادشاهي خسرو انوشيروان ابن مقفع (روزبه پسر دادويه ملقب به ابن مقفع) مشهور از زبان پهلوي به عربي ترجمه شد. رودكي شاعر نامي عصر ساماني آن را به نظم درآورد. ولي تنها چند بيتي از اثر نفيس وي در دست است. كليله و دمنه معروف به بهرام شاهي در حدود سال 538 هجري توسط ابوالمعالي نصر الله بن محمدبن عبدالحميد از متن عربي ياد شده به فارسي برگردانده شده است. در عصر سلطنت سلطان حسين ميرزا بايقرا ملاحسين واعظ كاشفي خواست كليله و دمنه را به گمان خود نيكوتر كند و زشتش كرد و آن را انوار سهيلي ناميد.» ( كشاورز، 1345: 578) ) اما اصل و ریشه این کتاب را باید در هندوستان جستجو کرد. تقریباً تمام محققان به هندی بودن آن اشاره کرده اند. محمد جعفرمحجوب هم در فصل اول کتاب خویش گزارش مبسوطی از اصل و ریشه کتاب کلیله و دمنه ارائه داده و این گونه می نویسد:«کتابی که امروز به نام های گوناگون کلیله و دمنه، انوار سهیلی، عیار دانش، همایون نامه و افسانه های بیدپای در ادب جهان معروف است، ایرانیان از هندوستان آورده، خود بابی چند بدان افزوده و بدین صورت تنظیم و تبویب کرده اند.» ( محجوب، 1336: 9)

فرانسوا دوبلوا نیز در پیشگفتار کتاب خویش کلیله و دمنه را از جمله منابع معتبر تاریخ روابط تمدن ها می نامد. (دوبلوار،1382: 5) اما حکایت چگونگی راه یابی این کتاب ازهندوستان، به ایران و سپس به جهان اسلام را به گونه های مختلفی نقل کرده اند. طریق اول همان است که خود نصر الله منشی در مقدمه کتاب خویش بیان می کند.

انوشیروان پادشاه ایران شنيد که در هندوستان کتابی به نام کلیله و دمنه موجود است. بنابراین شاه مشتاق دست یابی به این کتاب شد. و برزويه، مامور آوردن کتاب از هندوستان گردید. برزویه وقتی به هندوستان رسيد، هیچ کس را از ماموریت خویش آگاه نساخت، و در محفل درس بزرگان هند حاضر شد. در این ميان با یکی طرح دوستی ريخت و هنگامی که به دوستی و شفقت او واثق شد، راز خویش را با او در میان گذارد. دوست هندی برزویه کتابها را برای او فراهم آورد. و او با دقت فراوان مشغول نوشتن گشت و در این حین انوشیروان را نیز از ماجرا واقف گردانيد. هنگامی که پادشاه این خبر را دریافت كرد دستور بازگشت سریع برزویه را داد و «بروزیه طبیب بر سبیل تعجیل بازگشت و بحضرت پیوست. »( منشی، 1381: 35 ) برزویه کتاب را در بین علما و اشراف ملک عرضه داشت و همگان متعجب گشتند. پادشاه خزانه را بر او گشود تا هر آن چه از جواهر می خواهد بردارد اما او به یک جامه بسنده كرد. ولی در عوض از پادشاه درخواست كرد تا وزیر دانشمند او یعنی بزرگمهر (بزرجمهر) بابی را به نام او در آغاز کتاب بیاورد تا نام نیک او برای همیشه باقی ماند. ( منشی، همان: 29 ) تحریر دیگری هم از آغاز سفر برزویه به هندوستان و آوردن کتاب کلیله و دمنه وجود دارد «برزوی رئیس پزشکان ایران، در یکی از کتابهای خود می خواند که در کوهستان های هند گیاهان شگفت انگیزی هست که چون با نسبتی معین به هم آمیخته شوند، می توانند مرده را زنده گردانند. برزوی نامه ای به شاه خسروی انوشگ روان می نویسد و از او اجازه می خواهد به هند رود و به جستجوی آن گیاهان بپردازد. شاه می پذیرد، و هدایا و نامه هایی را که در آنها از شاهان متعدد هند می خواهد که برزوی را در اجرای ماموریتش یاری کنند، به او می دهد. برزوی وارد هندوستان می شود وبا استقبال و یاری امرای محلی روبرو می گردد. او سراسر هند را می گردد و همه رستنی های کمیاب را گرد می کند و می آزماید، ولی چون مرده را زنده نمی تواندکرد، ناامید می شود وی سرانجام با دانایان هند رایزنی می کند. ایشان می گویند در کتاب های خود درباره ی رستنی های شگفت انگیز که مرده را زنده می کند خوانده اند؛ اما پس از پژوهش طو لانی، توضیح درست آن را دریافته اند. یعنی که داستان این رستنی ها، داستانی تمثیلی است: کوهها، مردان خردمند اند؛ رستنیها کتابهای ایشان؛ و مرگ، نادانی است. به یاری کتابهای دانشی، مرده ( نادان ) می تواند به زندگی ( دانایی و آگاهی ) باز گردد. برزوی از دریافت این نکته شادمانیها می کند و بر آن می شود تا کتابهای دانشی هند را گرد آورد و به فارسی ترجمه کند. او سر انجام به ایران باز می گردد . شاه نیز بسیار خشنود است. بزرگمهر را دستور می دهد تا کتابهایی را که برزوی ترجمه کرده در خزانه ی پادشاهی نگاه دارد. یکی از این کتابها کلیله و دمنه است که فصل اول آن به زندگی برزوی اختصاص می یابد. » ( دوبلوا فرانسوا ، 1382: 100 )

 

بررسی رابطه بین درگیری و وفاداری به برند بررسی موردی محصولات ماکارونی و پاستا WORD

چکیده

صنعت غذا را می توان به جرات کلیدی ترین صنایع هر کشوری دانست . این صنعت با برطرف نمودن نیاز های اولیه خانواده ها نقش کلیدی را در اقتصاد بر عهده داشته و جزء سیستم های استراتژیک در کشور ها شناخته می شود . با توجه به اهمیت این صنعت در کشورمان و همچنین عطف به ظرفیت های موجود در آن ، امروزه شاهد افزایش ظرفیت های تولیدی در این بخش از صنعت در کشورمان می باشیم . این مساله به خودی خود منجر به افزایش سطح رقابت گشته و سازمان ها را به سمت استفاده از ظرفیت های علمی و عملی بازاریابی سوق داده است . از طرف دیگر جذب و نگاه داری مشتریان باعث شده است که در حال حاضر سازمان ها بودجه های سنگینی را در زمینه فعالیت های ترویجی خویش هزینه نمایند که اثر بخشی بهینه آن از دغدغه های مدیران است. بدین منظور شناسایی رفتار مصرف کننده به منظور بهبود فرایند ها از اولویت های عملکردی می باشد. یکی از مهمترین شاخصه های رفتار مصرف کننده الگوی درگیری مصرف کننده در فرایند خرید و تبعات آن به روی تصمیم گیری و رفتار پس از خرید وی می باشد . با توجه به اهمیت این موضوع بررسی رابطه بین درگیری و وفاداری به برند در دستور کار این تحقیق قرار گرفت .بدین منظور مدل درگیری با متغیر های ، علاقه ، لذت ، ابعاد نشانه ای ، احتمال ریسک و اهمیت ریسک در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت .

در راستای جمع آوری اطلاعات در این تحقیق از از منابع کتابخانه‌اي و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماري اين تحقيق را مصرف کنندگان محصولات ماکارونی و پاستا تشكيل مي دهند كه از طریق نمونه گيري تصادفي از آنها نمونه گيري شده ؛ حجم نمونه تحقيق نيز برابر 384 نفر مي باشد.پژوهش حاضر بر اساس نوع هدف تحقیق، کاربردی بوده و از نظر نحوه گردآوری داده ها ، توصیفی – پیمایشی می باشد. در این تحقیق ، جهت بررسی فرضیه تحقیق که عبارت است از" بين ميزان درگيري مشتري و وفاداري به برند در محصولات ماكاروني و پاستا رابطه معني داري وجود دارد"پرسشنامه ای متشکل از 25 سئوال بر مبنای طیف 5 گزینه ای لیکرت تدوین گردید و پس از آزمون روایی و پایایی آن، بین 400 نفر از مصرف کنندگان بالقوه محصولات ماکارونی و پاستا در سطح شهر تهران که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند توزیع گردید و با توجه به ماهیت حضوری توزیع پرسشنامه 384 پرسشنامه بازگشت داده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه، روشهایی چون آزمون آلفای کرونباخ، آزمون کلموگروف – اسمیرنوف و آزمون نسبت و آزمون همبستگی و همچنین آزمون رتبه بندی فریدمن مورد استفاده قرار گرفت .

در جهت رد و یا تایید فرضیات تحقیق اطلاعات بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و فرضیات تحقیق مورد تایید قرار گرفتند . بر اساس نتایج به دست آمده بین عناصر علاقه ، لذت ، ابعاد نشانه ای و اهمیت ریسک رابطه مستقیم و معنی داری با وفاداری به برند وجود دارد . در مورد متغیر احتمال ریسک نیز رابطه ای با وفاداری به اثبات رسیده است اما این رابطه از نوع معکوس و معنی دار می باشد .

واژگان کلیدی : بازاریابی، درگیری ، وفاداری ، برند ،

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه............................................................................................................. 1

2-1- بیان مسأله ......................................................................................................................................... 2

3-1- اهداف تحقیق ..................................................................................................................................... 3

4-1- اهمیت و ضرورت تحقیق ................................................................................................................... 3

5-1- مدل نظری تحقیق ............................................................................................................................. 4

6-1- فرضیه تحقیق .................................................................................................................................... 6

7-1- متغیرهای تحقیق ............................................................................................................................... 6

8-1- واژگان تخصصی تحقیق ..................................................................................................................... 6

9-1- روش شناسی تحقیق ........................................................................................................................ 8

1-9-1 روش تحقیق ................................................................................................................................. 8

2-9-1 جامعه آماری ................................................................................................................................ 8

3-9-1 روش نمونه گیری ......................................................................................................................... 8

10-1- روش گردآوری اطلاعات .................................................................................................................. 8

11-1- روش تجزیه و تحلیل داده ها .......................................................................................................... 8

12-1- قلمرو تحقیق ................................................................................................................................... 9

12-1- قلمرو موضوعی .............................................................................................................................. 9

12-1- قلمرو مکانی .................................................................................................................................... 9

12-1- قلمرو زمانی ................................................................................................................................... 9

13-1- محدودیت های تحقیق ................................................................................................................... 9

فصل دوم: پیشینه و مبانی نظری تحقیق

1-2- مبانی نظری

1-1-2- مقدمه ........................................................................................................................................ 10

2-1-2-تعاریف بازاریابی............................................................................................................................ 11

3-1-2- تعریف مصرف کننده ............................................................................................................... 11

4-1-2 رفتار مصرف کننده ..................................................................................................................... 12

1-4-1-2 فرایند تصمیم گیری خرید مصرف کننده ............................................................................... 13

5-1-2- تاثیر درگیری در فرایند خرید ................................................................................................... 19

6-1-2- رضایت مصرف کننده بعد از خرید ........................................................................................... 21

7-1-2- مفهوم رضایت مشتری ............................................................................................................... 21

1-7-1-2-تاثیرات رضایت مشتری بر وفاداری ........................................................................................ 23

2-7-1-2- سنجش رضایت مشتری ....................................................................................................... 23

3-7-1-2 مدل های اندازه گیری رضایت مشتری ................................................................................. 24

1-3-7-1-2 مدل کانو ........................................................................................................................... 24

2-3-7-1-2 مدل اسکمپر ....................................................................................................................... 27

8-1-2 درگیری ...................................................................................................................................... 28

1-8-1-2 اهمیت بررسی درگیری ......................................................................................................... 28

2-8-1-2- ماهیت درگیری .................................................................................................................... 29

3-8-1-2 مفهوم درگیری ..................................................................................................................... 29

4-8-1-2 سیر تحول دیدگاه ها در مورد درگیری .................................................................................. 31

5-8-1-2 تعاریف ارایه شده در مورد درگیری ...................................................................................... 31

6-8-1-2 عوامل اثرگذار بر روی درگیری ............................................................................................... 32

1-6-8-1-2 تاثیر قیمت بر روی درگیری ............................................................................................. 32

2-6-8-1-2 تاثیر طول چرخه خرید بر روی درگیری .......................................................................... 32

3-6-8-1-2 تاثیر شباهت انتخاب های مصرف کننده بر روی درگیری ................................................ 33

4-6-8-1-2 تاثیر ریسک ادراک شده بر روی درگیری .......................................................................... 33

5-6-8-1-2 تاثیر ارتباط محصول با فرد بر روی درگیری ..................................................................... 33

7-8-1-2 اندازه گیری میزان درگیری .................................................................................................... 34

8-8-1-2 مدلهای ارایه شده در حیطه کالاهای کم درگیر و پر درگیر .................................................. 35

1-8-8-1-2 نظریه سلسله مراتب تاثیرات .............................................................................................. 36

2-8-8-1-2 تئوری یادگیری فعال ......................................................................................................... 36

3-8-8-1-2 تئوری یادگیری انفعالی ..................................................................................................... 37

4-8-8-1-2 یادگیری کم درگیر ........................................................................................................... 38

9-8-1-2 تاثیر درگیری در تبلیغات ...................................................................................................... 39

10-8-1-2 انواع درگیری ...................................................................................................................... 40

1-10-8-1-2 درگیری طبقه محصولی ................................................................................................ 40

2-10-8-1-2-درگیری مداوم ................................................................................................................ 41

3-10-8-1-درگیری موقعیتی ................................................................................................................ 41

4-10-8-1-2 درگیری خرید ................................................................................................................ 41

5-10-8-1-2 درگیری واکنشی ............................................................................................................... 42

11-8-1-2 مدلهای ارایه شده در زمینه درگیری ................................................................................. 42

1-11-8-1-2 مدل لورنت و کپفرر ........................................................................................................ 42

2-11-8-1-2 مدل سلسی و اولسون ..................................................................................................... 47

9-1-2 برند................................................................................................................................................ 48

1-9-1-2 جایگاه یابی برند ................................................................................................................... 49

2-9-1-2 اعتبار برند .............................................................................................................................. 49

10-1-2 وفاداری ...................................................................................................................................... 50

1-10-1-2 وفاداری مشتری ..................................................................................................................... 50

1-1-10-1-2 وفاداری به عنوان یک نگرش ابتدایی .............................................................................. 50

2-1-10-1-2 وفاداری به عنوان رفتار نمایان شده .............................................................................. 51

3-1-10-1-2 وفاداری به عنوان خریدی که تحت تاثیر نگرش افراد قرار گرفته و تعدیل شده ......... 51

2-10-1-2 روند ایجاد وفاداری در مشتریان ......................................................................................... 52

3-10-1-2 اهمیت بررسی وفاداری به برند .......................................................................................... 53

4-10-1-2 مفهوم وفاداری به برند ........................................................................................................ 54

5-10-1-2 مدل های وفاداری به برند .................................................................................................. 56

1-5-10-1-2 مدل وفاداری داتا .............................................................................................................. 56

2-5-10-1-2 مدل بنت و راندل تیل .................................................................................................. 56

3-5-10-1-2 مدل دیک و باسو ............................................................................................................ 56

6-10-1-2 رابطه وفاداری مشتریان و سودآوری سازمان ...................................................................... 59

7-10-1-2 استفاده از وفاداری برای تقسیم بندی بازار مصرف کنندگان ................................................ 60

1-7-10-1-2 –هرم وفاداری به برند ...................................................................................................... 60

11-1-2 طبقه بندی رفتار مصرف کننده از لحاظ میزان درگیری ......................................................... 62

1-11-1-2 رفتار خرید پیچیده............................................................................................................... 63

2-11-1-2 رفتار مبتنی بر تنوع جویی .................................................................................................. 63

3-11-1-2 رفتار مبتنی بر کاهش نا همسانی ....................................................................................... 63

4-11-1-2 رفتار مبتنی بر عادت............................................................................................................. 63

12-1-2 طبقه بندی رابطه بین وفاداری و درگیری مصرف کننده ........................................................ 64

1-12-1-2 وفاداران پیچیده .................................................................................................................... 64

2-12-1-2 وفاداران ناهمسانی ................................................................................................................. 64

3-12-1-2 وفاداران عادتی........................................................................................................................ 65

4-12-1-2 تنوع جویان .......................................................................................................................... 65

13-1-2 انواع وفاداری بر اساس تکرار خرید و نگرش .............................................................................. 66

1-13-1-2 حالت وفاداری ....................................................................................................................... 66

2-13-1-2 حالت وفاداری جعلی ............................................................................................................. 66

3-13-1-2 حالت وفاداری پنهان ............................................................................................................. 67

4-13-1-2 حالت بی وفایی ..................................................................................................................... 67

2-2- پیشینه تحقیق ................................................................................................................................ 68

1-2-2- تاریخچه صنعت ماکارونی در جهان ........................................................................................... 68

2-2-2- تاریخچه صنعت ماکارونی در ایران ......................................................................................... 69

3-2-2 تحقیقات پیرامون موضوع پایان نامه .......................................................................................... 73

1-3-2-2 مطالعات داخلی ....................................................................................................................... 73

2-3-2-2 مطالعات خارجی ...................................................................................................................... 76

فصل سوم : روش تحقیق

1-3- مقدمه .............................................................................................................................................. 81

2-3- منابع جمع آوری اطلاعات .............................................................................................................. 81

1-2-3 منابع اولیه .................................................................................................................................... 81

2-2-3 منابع ثانویه ................................................................................................................................. 81

3-3- روش پژوهش .................................................................................................................................. 82

4-3- جامعه آماری پژوهش ...................................................................................................................... 82

5-3-روش نمونه گیری ............................................................................................................................. 82

6-3- ابزار جمع آوری داده ها ................................................................................................................... 83

7-3- اعتبار یا روایی ................................................................................................................................. 85

8-3- قابلیت اعتماد یا پایایی پرسشنامه ................................................................................................ 85

9-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها .......................................................................................................... 86

10-3- مقیاس مورد استفاده .................................................................................................................... 88

11-3- روش شناسی تحقیق .................................................................................................................... 88

1-11-3- نوع روش تحقیق ...................................................................................................................... 88

2-11-3- روش گردآوری اطلاعات و داده ها .......................................................................................... 89

12-3- متغیرهای تحقیق ......................................................................................................................... 89

13-3- قلمرو تحقیق ................................................................................................................................ 89

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

1-4- مقدمه .............................................................................................................................................. 90

2-4- روش تجزیه و تحلیل داده ها ........................................................................................................ 90

3-4 آمار توصیفی .................................................................................................................................... 90

1-3-4 جنسیت ....................................................................................................................................... 90

2-3-4 وضعیت تاهل .............................................................................................................................. 91

3-3-4 سطح تحصیلات .......................................................................................................................... 92

4-3-4 سن .............................................................................................................................................. 93

5-3-4 برند مورد استفاده ....................................................................................................................... 94

4-4 آمار استنباطی ................................................................................................................................... 95

1-4-4 مراحل عمومی آزمون فرض آماری ............................................................................................... 95

2-4-4 آزمون نرمالیتی کولموگروف اسمیرنوف ...................................................................................... 96

1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر های درگیری مشتری ......................................................................... 97

1-1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر علاقه به محصول .......................................................................... 97

2-1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر لذت از خرید .................................................................................. 97

3-1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر ابعاد نشانه ای .............................................................................. 98

4-1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر احتمال ریسک ............................................................................. 99

5-1-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر اهمیت ریسک ........................................................................... 100

2-2-4-4 متغیر های وفاداری به برند ................................................................................................... 102

1-2-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر منابع شناختی ........................................................................... 102

2-2-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر جایگزینی .................................................................................. 103

3-2-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر تعهد به برند ............................................................................ 104

4-2-2-4-4 آزمون نرمالیتی متغیر وابستگی .................................................................................... 105

3-4-4 آزمون سئوالات تحقیق .............................................................................................................. 105

1-3-4-4 آزمون نسبت متغیرهای درگیری مشتری .......................................................................... 106

1-1-3-4-4 آزمون نسبت متغیر علاقه به محصول .......................................................................... 106

2-1-3-4-4 آزمون نسبت متغیر احساس لذت از خرید ................................................................... 107

3-1-3-4-4 آزمون نسبت متغیر ابعاد نشانه ای .............................................................................. 108

4-1-3-4-4 آزمون نسبت متغیر احتمال ریسک .............................................................................. 108

5-1-3-4-4 آزمون نسبت متغیر اهمیت ریسک .............................................................................. 110

2-3-4-4 آزمون نسبت متغیر های وفاداری به برند .......................................................................... 111

1-2-3-4-4 آزمون نسبت متغیر منابع شناختی .................................................................................. 111

2-2-3-4-4 آزمون نسبت متغیر جایگزینی ....................................................................................... 112

3-2-3-4-4 آزمون نسبت متغیر تعهد به برند .................................................................................... 113

4-2-3-4-4 آزمون نسبت متغیر وابستگی ........................................................................................... 114

4-4-4 بررسی فرضیات تحقیق با استفاده از آزمون همبستگی .......................................................... 115

1-4-4-4 بررسی فرضیه اول تحقیق ................................................................................................... 115

2-4-4-4 بررسی فرضیه دوم تحقیق ................................................................................................... 118

3-4-4-4 بررسی فرضیه سوم تحقیق .................................................................................................. 121

4-4-4-4 بررسی فرضیه چهارم تحقیق ............................................................................................... 124

5-4-4-4 بررسی فرضیه پنجم تحقیق ................................................................................................ 127

5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر ................................................................................................. 130

1-5-4-4 رتبه بندی عناصر درگیری مشتری ....................................................................................... 130

1-1-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر میزان علاقه به محصول .................................................. 131

2-1-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر احساس لذت از خرید ..................................................... 132

3-1-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر ابعاد نشانه ای ................................................................. 132

4-1-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر احتمال ریسک ................................................................ 133

5-1-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر اهمیت ریسک ................................................................. 133

2-5-4-4 رتبه بندی عناصر وفاداری به برند ..................................................................................... 134

1-2-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر منابع شناختی ................................................................. 135

2-2-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر جایگزینی ........................................................................ 135

3-2-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر تهعد به برند .................................................................. 136

4-2-5-4-4 رتبه بندی شاخص های متغیر وابستگی ......................................................................... 136

فصل پنجم: نتایج تحقیق و پیشنهادات

1-5 مقدمه .......................................................................................................................................... 138

2-5 مدل نظری ..................................................................................................................................... 139

3-5 فرضیه های تحقیق ..................................................................................................................... 140

4-5 فرایند تحقیق ................................................................................................................................. 140

5-5 بررسی نتایج آزمون فرضیه ............................................................................................................ 141

1-5-5 بررسی رابطه بین متغیر علاقه و وفاداری به برند .................................................................... 141

2-5-5 بررسی رابطه بین متغیر لذت و وفاداری به برند ..................................................................... 142

3-5-5 بررسی رابطه بین متغیر ابعاد نشانه ای و وفاداری به برند ...................................................... 142

4-5-5 بررسی رابطه بین متغیر احتمال ریسک و وفاداری به برند ..................................................... 143

5-5-5 بررسی رابطه بین متغیر اهمیت ریسک و وفاداری به برند ..................................................... 143

6-5 نتیجه گیری حاصل از رتبه بندی متغیرهای مورد بررسی در تاثیر بر روی وفاداری ..................... 144

7-5 پیشنهادات تحقیق ........................................................................................................................ 145

1-7-5 بخش اول : پیشنهاداتی با استناد بر نتایج حاصله از تحقیق ............................................... 145

1-1-7-5 پیشنهاداتی در مورد رابطه متغیر علاقه با وفاداری به برند................................................ 146

2-1-7-5 پیشنهاداتی در مورد رابطه متغیر لذت با وفاداری به برند................................................. 146

3-1-7-5 پیشنهاداتی در مورد رابطه متغیر ابعاد نشانه ای با وفاداری به برند.................................. 147

4-1-7-5 پیشنهاداتی در مورد رابطه متغیر احتمال ریسک با وفاداری به برند................................ 147

5-1-7-5 پیشنهاداتی در مورد رابطه متغیر اهمیت ریسک با وفاداری به برند................................. 147

6-1-7-5 پیشنهاداتی با توجه به جمع بندی های صورت پذیرفته................................................. 148

2-7-5 بخش دوم : پیشنهاداتی در مورد تحقیقات آتی ......................................................................... 148

فهرست شکل های ارایه شده در تحقیق

شکل 1-1 مدل نظری تحقیق ................................................................................................................. 5

شکل 1-2 فرایند گزینش و انتخاب از بین تصمیمات ممکن .................................................................. 17

شکل 2-2 مدل هنسن در فرایند تصمیم گیری مصرف کننده................................................................. 20

شکل 3-2 مدل هاوکینز در سطح نیازها و خرسند سازی مشتریان ........................................................ 25

شکل 4-2 مدل کانو ................................................................................................................................. 26

شکل 5-2 سلسله مراتب تاثیرات در مورد کالاهای پر درگیر با یادگیری فعال ....................................... 37

شکل 6-2 سلسله مراتب تاثیرات در مورد کالاهای کم درگیر با یادگیری انفعالی.................................... 39

شکل 7-2 مدل عوامل متشکله درگیری لورنت و کپفرر .......................................................................... 43

شکل 8-2 مدل درگیری سلسی و اولسون ............................................................................................... 47

شکل 9-2 مدل پویایی وفاداری مشتری .................................................................................................. 53

شکل 10-2 هرم وفادراری مصرف کننده دیوید آکر ................................................................................ 61

شکل 11-2 ماتریس طبقه بندی رفتار مصرف کننده ............................................................................. 62

شکل 12-2 انواع وفاداری بر اساس درگیری و تفاوت برند ها .................................................................. 64

شکل 13-2 تقسیم بندی وفاداری بر اساس تکرار خرید و نگرش فرد در مورد برند ............................... 66

شکل 1-4 نمودار دایره آزمودنی ها بر اساس جنسیت ............................................................................ 91

شکل 2-4 نمودار دایره آزمودنی ها بر اساس وضعیت تاهل ................................................................... 92

شکل 3-4 نمودار دایره آزمودنی ها بر اساس سطح تحصیلات ............................................................... 93

شکل 4-4 نمودار دایره آزمودنی ها بر اساس سن .................................................................................... 93

شکل 5-4 نمودار دایره آزمودنی ها بر اساس برند مورد استفاده ............................................................ 94

شکل 6-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر علاقه به محصول ................................................................ 97

شکل 7-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر احساس لذت از خرید........................................................... 98

شکل 8-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر ابعاد نشانه ای .................................................................... 99

شکل 9-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر احتمال ریسک ................................................................. 100

شکل 10-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر اهمیت ریسک ................................................................. 101

شکل 11-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر منابع شناختی .............................................................. 102

شکل 12-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر جایگزینی ..................................................................... 103

شکل 13-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر تعهد به برند ................................................................ 104

شکل 14-4 نمودار فراوانی و نرمالیتی متغیر وابستگی .......................................................................... 105

شکل 5-1 مدل نظری تحقیق ................................................................................................................ 140

فهرست جداول ارایه شده در تحقیق

جدول 1-2 مدل اسکمپر .......................................................................................................................... 27

جدول 2-2 برخی نظریه های ارایه شده در حیطه درگیری...................................................................... 31

جدول 3-2 رویکردهای شکل گیری برندها ............................................................................................. 48

جدول 1-3 توضیع پرسش های بررسی رابطه بین درگیری و وفاداری به برند ........................................ 84

جدول 2-3 آزمون آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه ........................................................................ 86

جدول 3-3 آزمون های مورد استفاده در تحقیق ..................................................................................... 87

جدول 4-3 مقیاس بندی پرسشنامه ........................................................................................................ 88

جدول 1-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب جنسیت.......................................................................... 91

جدول 2-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب وضعیت تاهل.................................................................. 91

جدول 3-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب سطح تحصیلات ............................................................. 92

جدول 4-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب سن................................................................................. 93

جدول 5-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب برند مورد استفاده .......................................................... 94

جدول 6-4 آزمون های مورد استفاده جهت آمار استنباطی ..................................................................... 94

جدول 7-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر علاقه به محصول ..................................................................... 96

جدول 8-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر احساس لذت از خرید............................................................... 97

جدول 9-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر ابعاد نشانه ای ......................................................................... 98

جدول 10-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر احتمال ریسک ..................................................................... 99

جدول 11-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر اهمیت ریسک ................................................................... 100

جدول 12-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر منابع شناختی .................................................................... 101

جدول 13-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر جایگزینی ........................................................................... 102

جدول 14-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر تعهد به برند ..................................................................... 103

جدول 15-4 نتایج آزمون نرمالیتی متغیر وابستگی ............................................................................ 104

جدول 16-4 نتایج آزمون نسبت متغیر علاقه به محصول ................................................................... 106

جدول 17-4 نتایج آزمون نسبت متغیر احساس لذت از خرید ........................................................... 107

جدول 18-4 نتایج آزمون نسبت متغیر ابعاد نشانه ای ....................................................................... 108

جدول 19-4 نتایج آزمون نسبت متغیر احتمال ریسک ...................................................................... 109

جدول 20-4 نتایج آزمون نسبت متغیر اهمیت ریسک ....................................................................... 110

جدول 21-4 نتایج آزمون نسبت متغیر منابع شناختی ....................................................................... 111

جدول 22-4 نتایج آزمون نسبت متغیر جایگزینی .............................................................................. 112

جدول 23-4 نتایج آزمون نسبت متغیر تعهد به برند ......................................................................... 113

جدول 24-4 نتایج آزمون نسبت متغیر وابستگی ................................................................................ 114

جدول 25-4 نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای علاقه و وفاداری به برند برند ........... 116

جدول 26-4 نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای احساس لذت و وفاداری به برند ........ 119

جدول 27-4 نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای ابعاد نشانه ای و وفاداری به برند........ 122

جدول 28-4 نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای احتمال ریسک و وفاداری به برند....... 125

جدول 29-4 نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای اهمیت ریسک و وفاداری به برند........ 128

جدول 30-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های درگیری .......................................... 131

جدول 31-4 رتبه بندی متغیر های درگیری مشتری........................................................................... 131

جدول 32-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های علاقه به محصول ........................... 131

جدول 33-4 رتبه بندی شاخص متغیر علاقه به محصول .................................................................... 132

جدول 34-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های لذت................................................. 132

جدول 35-4 رتبه بندی شاخص متغیر احساس لذت از خرید.............................................................. 132

جدول 36-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های ابعاد نشانه ای ................................. 133

جدول 37-4 رتبه بندی شاخص متغیر ابعاد نشانه ای ......................................................................... 133

جدول 38-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های احتمال ریسک................................. 133

جدول 39-4 رتبه بندی شاخص متغیر احتمال ریسک......................................................................... 133

جدول 40-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های اهمیت ریسک ................................ 134

جدول 41-4 رتبه بندی شاخص متغیر اهمیت ریسک ......................................................................... 134

جدول 42-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های وفاداری به برند ............................. 134

جدول 43-4 رتبه بندی متغیر عناصر وفاداری به برند ....................................................................... 134

جدول 44-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های منابع شناختی ................................ 135

جدول 45-4 رتبه بندی شاخص متغیر منابع شناختی ......................................................................... 135

جدول 46-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های جایگزینی ....................................... 135

جدول 47-4 رتبه بندی شاخص متغیر جایگزینی ................................................................................ 136

جدول 48-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های تعهد به برند ................................... 136

جدول 49-4 رتبه بندی شاخص متغیر تعهد به برند ........................................................................... 136

جدول 50-4 نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیر های وابستگی ........................................ 137

جدول 51-4 رتبه بندی شاخص متغیر وابستگی ................................................................................. 137

جدول 41-4 رتبه بندی شاخص متغیر های درگیری مشتری ............................................................. 145

فهرست منابع به کار رفته در تحقیق

فهرست منابع فارسی ............................................................................................................................. 153

فهرست منابع لاتین ............................................................................................................................. 153

1-1- مقدمه

در این تحقیق سعي بر آن داريم تا رابطه بين وفاداري به برند و درگيري محصولي را بررسي نماييم . وفاداري به برند یکی از معیار های بسيار با اهميت برای سازمان ها مي باشد زيرا كه اين وفاداري در نهايت منجر به ايجاد رفتار هاي خريد مجدد مي گردد . از طرف ديگر اين رفتارهاي خريد مجدد هستند كه در نهايت سود بلند مدت سازمان ها را تضمين مي نمايند . جذب مشتريان جديد به سازمان ها بسيار پر هزينه است بنابراين نگاه داري و در نتيجه ايجاد وفاداري در آنان براي سازمان ها بسيار با اهميت خواهد بود .

افزايش هر چه بيش از پيش رقابت در بازار ، پيچيدگي روزافزون مصرف كنندگان و افزايش قدرت چانه زني خرده فروشان و عمده فروشان و محدوديت روزافزون منابع همه و همه پديده هايي هستند كه جز چالش هاي مهم پيش روي توليد كنندگان در حال حاضر مي باشند .در نتيجه سازمان ها مي بايست درك درست و عميقي از بازار و مصرف كنندگان خود داشته باشند، تا بتوانند منابع خود را به شكلي بهينه بين ابزارهاي مختلف تقسيم و تخصيص نموده و بر مسير رشد و سودآوري قدم نهند . يكي از مهم ترين دارايي هاي سازمان ها در عصر حاضر قدرت نام و نشان آنها است . داشتن يك نام و نشان مطرح (برند) و پذيرفته شده در سطح بازار منجر به افزايش اثربخشي فعاليت هاي سازمان و بهبود ادراك مصرف كنندگان در مورد محصولات است . انتخاب اوليه برند هاي مطرح در بازارها توسط مصرف كنندگان بسيار محتمل تر است كه به نوبه خود قدم مهمي در دستيابي به موفقيت در فعاليت هاي بازاريابي سازمان هاي مختلف در صنايع متفاوت به خصوص در بازار محصولات مصرفي پر گردش است .

از طرف ديگر ايجاد مشتريان وفادار هر روز براي سازمان ها سخت تر و پر هزينه تر مي شود . مسايل مهمي كه در بازارهاي كنوني ديده مي شوند مثل افزايش سطح رقابت ، تقسيم بندي هاي عميق تر در بازار ، فرد گرايي در فرايند هاي بازاريابي و قدرت خريد و چانه زني مردم و مصرف كنندگان آنها را با خيل وسيعي از انتخاب ها روبرو كرده است. در نتيجه همه روزه فرايند هاي خريد مصرف كنندگان پيچيده تر مي شود .مصرف كنندگان براي ايجاد انتخاب هاي خويش در بين برندهاي موجود در بازار ، مجموعه اي از اين برندها را بر مي گزينند . فاكتورهايي كه در گزينش اين برند ها اثر گذار هستند عبارتند از ، ارزش زمان فرد ، احساسات حاكم بر فرايند خريد و تجربه هاي شكل گرفته در ذهن فرد ، ريسك مرتبط با فرايند تصميم گيري، شدت ريسك و تبعات آن براي مصرف كننده ، موقعيت اجتماعي فرد و وجهه اي كه از مصرف اين كالا به دست مي آورد و در نهايت تفاوت ادراك شده بين برندهاي مختلفي كه در بازار موجود مي باشند . در مجموع مي توان اين موارد را به عنوان عوامل متشكله درگيري مصرف كننده شناسايي نمود .

همچنين بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد كه رابطه معني داري بين وفاداري به برند و ميزان درگيري فرد وجود دارد . اين روابط در مورد كالاهايي كه ماهيت پر درگير دارند بررسي شده و مورد تاييد قرار گرفته است . از اين رو محققان بر اين اعتقادند كه ميزان درگيري بالا منجر به طي كردن دقيقتر فرايند خريد مي شود كه در نتيجه احساسات و تجربه بهتري را به فرد مي دهد كه در نهايت منجر به تكرار خريد و وفاداري به برند مي شود.

2-1- بیان مسئله

صنعت ماكاروني كشور يكي از صنايع با سابقه در ايران است كه همواره توليد كنندگان مختلف و به نامي را در عرصه رقابت خود مشاهده كرده است . تعداد توليد كتتدگان اين صنعت با توجه به افزايش مقبوليت محصولات توليدي اين صنعت در سطح بازار و افزايش ميزان مصرف در حال تعديد و تكثير است كه خود به وجود آورنده افزايش رقابت در اين صنعت مي باشد . در سال هاي دهه 1370 محصولات ماكاروني به خاطر مسايل توليدي كه در آن زمان وجود داشت و ضعف تكنولوژيك و دانش توليد اين محصولات بازار اين محصولات را به شدت تحت تاثير قرار داد . در سالهاي بعدي با افزايش سطح رقابت علمي در بين توليد كنندگان سطح كيفي اين محصولات به شدت بالا رفت كه در نتيجه مقبوليت بيشتر اين محصولات را در سبد غذايي خانوار به همراه آورد . در نتيجه در اين سال ها بازار اين محصولات به بازار جذابي براي توليد كنندگان گرديد و با ورود رقباي جديدي به بازار روبرو شد . در مجموع اين مسايل منجر بدان شد كه در طي حدود هشت سال مصرف سرانه اين محصولات تا حدود دو برابر بيشتر گردد . با توجه به افزايش توليد كنندگان و افزايش حق انتخاب در اين صنعت شركت هاي مختلف سعي بر آن دارند تا توجه مشتريان را به برند خويش معطوف ساخته آنها را در گزينش برند خويش تحريك نموده و در نهايت آنها را جز مشتريان وفادار سازمان خويش سازند .افزایش بسیار بالای هزینه های بازاریابی از طرف دیگر دغدغه اثر بخشی این دسته از هزینه ها از مسایل بسایر مهم روزمره این سازمان ها می باشد .

در نتيجه ما در اين تحقيق سعي مي كنيم در مرحله اول اين مساله را بررسي نماييم كه محصولات ماكاروني و پاستا از لحاظ ماهيت درگيري چه ماهيتي دارند و اينكه چه رابطه اي بين ميزان درگيري و وفاداري به برند در محصولات ماکارونی و پاستا وجود دارد .

از طرف ديگر با افزايش ميزان رقابت در بازار ، در كتب و مقالات مدرن بازاريابي بسيار با اين عبارت روبرو مي شويم كه نگاه داري مشتريان بسيار مناسب تر و به صرفه تر از جذب مشتريان جديد است . اين مهم ميسر نمي شود مگر آنكه سازمان ها رويكرد هايي را در مورد ايجاد وفاداري در مشتريان خود تهيه و تنظيم كنند . ایجاد وفاداری در مشتریان به خودی خود فرایندی پر هزینه و پیچیده می باشد .

ايجاد وفاداري در مشتريان غالبا با يك الگوي روانشناختي كه از شخصي به شخصي ديگر متفاوت است روبروست كه طي آن ميزان درگيري فرد در وحله اول با محصول افزايش مي يابد و در ادامه ميزان تعهد فرد به برند از لحاظ رواني افزايش يافته و در تهايت منجر به ايجاد الگوي وفاداري به برند توسط مصرف كننده مي گردد . عوامل بسياري در ايجاد وفاداري در مشتري تاثير دارند ؛ داشتن كيفيت مناسب ، ارايه خدمات متناسب با محصولات به مصرف كنندگان ، داشتن راهكارهاي ارتباطي با مشتريان و غيره ؛ اين فاكتورها همه و همه عواملي هستند كه در ايجاد وفاداري در مشتريان موثر مي باشند . يكي از عواملي كه در ايجاد وفاداري مشتري به محصولات موثر است ميزان درگيري فرد با محصولات است كه به خودي خود فرايند خريد مصرف كننده را به شدت تحت التاثير قرار مي دهد و در نهايت منجر به ايجاد الگوهايي مبتي بر اطلاعات مي گردد و از پي آن مصرف كننده هم بر اساس الگوهاي منطقي و هم بر اساس الگوهاي احساسي به برندي متعهد مي گردد و در نهايت وفاداري مشتري را به همراه مي آورد . در اين تحقيق سعي بر آن داريم تا با بررسي رابطه بين ميزان درگيري مصرف كننده با محصولات عوامل موثر بر ايجاد وفاداري در مصرف كنندگان را مورد شناسايي قرار دهيم و در نهايت چهارچوبي براي اعمال فعاليت هاي بازايابي مناسب سازمان هايي كه با اين مساله روبرو هستند ارايه نماييم .

3-1- اهداف تحقیق

هدف اصلی: بررسي رابطه بين عوامل درگيري محصولات ماكاروني و پاستا با وفاداري به برند می باشد.

اهداف فرعی:

شناسایی رابطه بین میزان علاقه مصرف کنندگان به محصولات ماکارونی و پاستا به وفاداری به برند

شناسایی رابطه بین احساس رضایت و خشنودی مصرف کنندگان ماکارونی و پاستا با وفاداری به برند

شناسایی رابطه بین ابعاد نشانه ای مربوط به محصولات ماکارونی و پاستا با وفاداری به برند

شناسایی رابطه بین میزان احتمال ریسک مربوط به محصولات ماکارونی و پاستا با وفاداری به برند

شناسایی رابطه بین اهمیت ریسک مربوط به محصولات ماکارونی و پاستا با وفاداری به برند

ارایه راهکارهای مناسب به صنایع تولیدکننده محصولات ماکارونی و پاستا

4-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

يكي از مسايل مهم در اين مورد آن است كه تصميم مصرف كنندگان تحت تاثير عوامل بسيار زيادي است كه بسياري از آنها تحت كنترل و اثرگذاري سازمان ها نمي باشند . در نتيجه سازمان هاي مي بايست در يك روند علمي و عملي عواملي را كه بر مصرف كننده اثرگذار هستند مورد شناسايي قرار داده و واكنش خود را به بازار به گونه اي تنظيم نمايند كه از اين كانال ها به موفقيت در بازار دست يابند .

يكي از مهمترين معيار هاي موفقيت در بازارهاي پر تنش كنوني رضايت و وفاداري مشتريان است. از طرفي مشتريان در مورد كالاهاي مختلف الگوهاي وفاداري مختلف و متنوعي را از خود نشان مي دهند . ميزان درگيري مشتري در خريد و همچنين ميز